Mój przodek – polski lekarz | #PoloniaPamięta (odc. 2)

Barbara Kłosowicz / AH / 04.11.2021

Odnowiony w 2018 roku grób doktora Michała Żyromskiego na cmentarzu w Grand Combe (Gard), fot. Maria Vayssade

Kontynuujemy listopadową serię #PoloniaPamięta poświęconą ciekawostkom dotyczącym grobów i grobowców Polaków na ziemi francuskiej. Jest to cykl realizowany we współpracy z Towarzystwem Opieki nad Polskimi Zabytkami i Grobami Historycznymi we Francji. Zapraszamy do włączenia się poprzez publikowanie zdjęć lub innych treści listopadowych w mediach społecznościowych. Warto dodać hasztag #PoloniaPamięta.

A dziś o polskim lekarzu przybyłym do Francji, którego syn był profesorem literatury francuskiej na Uniwersytecie w Aix-en-Provence, a wnuk publicystą, senatorem za IV Republiki.

W XIX wieku Francja potrzebowała wykształconych inżynierów dla realizacji wielkich inwestycji. Na prowincji brakowało lekarzy dla zapewnienia opieki zdrowotnej nowopowstałym, wielkim skupiskom ludzkim. Z tej szansy skorzystali polscy emigranci przybyli do Francji po powstaniu listopadowym 1830 roku, którzy po studiach podejmowali pracę na prowincji. Jednym z trwałych śladów ich pobytu są groby rozrzucone po całej Francji.

Na cmentarzu Grand Combe w departamencie Gard jest pochowany zmarły w 1869 roku doktor Michał Żyromski (1809-1869) jeden z pierwszych polskich lekarzy zatrudnionych we francuskim przemyśle węglowym. Pochodził z Litwy i po upadku powstania listopadowego przybył do Francji, gdzie ukończył rozpoczęte w Wilnie studia medyczne. Do końca życia praktykował w Grand Combe zatrudniony przez miejscową Kompanię Węglową. Mając 44 lata, ożenił się z Francuzką, Jeanne Arbousset, siostrzenicą znanego chemika francuskiego. Ich najmłodszy syn Ernest Żyromski (1862-1933), był profesorem literatury francuskiej na Uniwersytecie w Aix-en-Provence. Syn Ernesta i wnuk doktora, Jean Żyromski (1890-1975) był publicystą, senatorem za IV Republiki, znanym z nieprzejednanej postawy działaczem socjalistycznym. W 2016 roku grób doktora został odnowiony staraniem Towarzystwa Opieki nad Polskimi Zabytkami i Grobami Historycznymi we Francji, z funduszy Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego.