Zbrodnia Ponarska – ocalić od zapomnienia
W niedzielę 14 kwietnia o 17:00 w polskiej parafii pw. Wniebowzięcia NMP w Paryżu „Concorde” odbędzie się spotkanie z prof. Moniką Tomkiewicz z Instytutu Pamięci Narodowej, badaczką zbrodni hitlerowskich na Litwie, oraz pokaz multimedialny oparty na archiwalnych materiałach. Spotkanie będzie poświęcone Zbrodni Ponarskiej. Polska Misja Katolicka we Francji, parafia na „Concorde” i stowarzyszenie „Kresy we Francji” zapraszają na to wydarzenie.
Publikujemy zaproszenie rektora PMK ks. Bogusława Brzysia i proboszcza parafii „Concorde” ks. Łukasza Skawińskiego.
Prof. Monika Tomkiewicz o Zbrodni Ponarskiej:
W II Rzeczypospolitej Ponary (zwane Jagiellonów) były miejscowością wypoczynkową pracowników PKP. W czasie okupacji sowieckiej w 1940 r. powstała tu podziemna baza paliw dla zaopatrzenia lotniska w Chazbijewiczach. Wykopano pięć okrągłych 5-metrowych dołów ze skośnie biegnącymi ścianami. Po wkroczeniu Niemców, w czerwcu 1941 r., baza została ogrodzona i zaminowana. Teren usytuowany był 12 km od Wilna skąd szybko można było dowieść ciężarówkami lub koleją skazańców z więzienia na Łukiszkach oraz przeprowadzić kolumny ludności żydowskiej z obu wileńskich gett. Przygotowane doły posłużyły Niemcom za masowe groby.
Egzekucje w Ponarach rozpoczęły się w lipcu 1941 r. i trwały do lipca 1944 r. Plutony egzekucyjne wystawiał wileński oddział specjalny Sonderkommando (Ypatingas Burys) zwany przez Polaków „szaulisami”. W latach 1941-1944 stracono w Ponarach około 70 tys. obywateli polskich pochodzenia żydowskiego, 2 tys. członków podziemia, duchowieństwa i inteligencji polskiej, 4 tys. jeńców radzieckich oraz około 40 Romów. Największą egzekucję w Ponarach przeprowadzono 21 października 1941 r., kiedy to w czasie likwidacji małego getta uśmiercono 15 tys. osób. Przed egzekucją ofiary oczekiwały na rozstrzelanie w jednym z dołów. Wartownicy formowali 10–12-osobowe grupy i doprowadzali je do krawędzi dołu. Ofiary zwykle stawiano plecami do plutonu i twarzą do dołu.
W dniach 5, 12, 13 maja 1942 r. w Ponarach rozstrzelana została kilkudzisięcioosobowa grupa polskiej młodzieży ze Związku Wolnych Polaków. Wiosną 1943 r. zabito osoby związane z konspiracyjnym pismem „Niepodległość”. Zginęły tam również czołowe postacie ze świata nauki i kultury – aresztowane w nocy z 16 na 17 września 1943 r. jako zakładnicy i rozstrzelani następnego dnia, m.in.: dziekan Wydziału Lekarskiego USB prof. Kazimierz Pelczar i prof. skarbowości Mieczysław Gutkowski.
Od grudnia 1943 do czerwca 1944 r. prowadzona była akcja zacieraniu śladów egzekucji pod kierownictwem Sonderkommando 1005. Zwłoki wydobywali i palili głównie więźniowie narodowości żydowskiej. Od sierpnia 1944 r. na miejscu straceń pracę ekshumacyjne prowadziła radziecka Nadzwyczajna Komisja Badania Zbrodni Hitlerowskich. Później został zorganizowany symboliczny pogrzeb ofiar zwany „mitingiem”. Od września 1944 r. rozpoczęły się procesy sprawców tej zbrodni przed radzieckimi organami wymiaru sprawiedliwości.
Za tydzień w niedzielę 14 kwietnia w polskiej parafii Wniebowzięcia NMP w Paryżu "Concorde" odbędzie się bardzo ciekawe spotkanie z prof. Moniką Tomkiewicz z @ipngovpl. Będzie poświęcone Zbrodni Ponarskiej. @MisjaFrancja i parafia na "Concorde" zapraszają na to wydarzenie. pic.twitter.com/HXMnhg4Njp
— Portal PolskiFR (@polskifrfr) April 7, 2024
czytaj też:
Dodaj komentarz