Szampan francuski trunek, co wiele zawdzięcza Anglikom

Pixabay

Dom Pérignon, Moët et Chandon, Veuve Clicquot, czy Taittinger – to jedne z najsłynniejszych marek szampana. Trunek ten produkuje się tylko w jednym francuskim regionie, Szampanii, stąd nazwa. Ale pije na całym świecie, w ilościach o wiele większych niż w ojczyźnie. W ostatni dzień roku odkorkowane zostaną niezliczone ilości butelek owego szlachetnego wina. Historia szampana nie byłaby jednak pełna, gdyby pominąć w niej udział Anglików. To oni jako pierwsi zauważyli, że naturalną skłonność do pienienia się, można w szampańskim winie wzmocnić drugą fermentacją.

Od ostatniej ćwierci XVII wieku, londyńscy kupcy, którzy z Szampanii sprowadzali białe wino w beczkach, rozlewali je do butelek i wytwarzali w nich dwutlenek węgla, obficie słodząc melasą. Mogli tak postępować, dlatego że nowa technika – również angielska – pozwoliła na produkcję wytrzymalszych butelek.

Minęło wiele lat zanim „sparkling champaign” (musujący szampan) powrócił nad Marnę. Gdy jednak powrócił, skończyło się bezpowrotnie angielskie chałupnictwo i pieniące się wino znów stało się w stu procentach francuskie. Wciąż jednak najwięcej kupowali go Anglicy.

W XIX w. z Anglikami konkurować zaczęli jako klienci, rosyjscy arystokraci z carem na czele, którzy sprowadzali ponad połowę produkcji wielkich, dzięki nim, marek: Roederer, Moet i Veuve Clicquot (wdowa Clicquot). Szampan Veuve Clicquot, jako „wdowa” lub „klikowskoje”, opiewany był przez rosyjskich klasyków od Puszkina, poprzez Gogola do Czechowa.

Veuve Clicquot, czyli pani Barbe-Nicole Clicquot z domu Ponsardin, zwana „wielką damą Szampanii”, zasłużyła sobie szczególnie na sympatię Rosjan. A to dlatego, że gdy car przyłączył się w 1805 r. do koalicji antynapoleońskiej, co zamykało handel z Rosją, potrafiła przełamać ustanowioną rok później blokadę kontynentalną i znaleźć drogę do Petersburga dla swych butelek.

Veuve Clicquot naprawdę zalała rosyjski rynek swym szampanem po abdykacji Napoleona w roku 1814. Pomogła jej zapewne darmowa reklama na stronach dzieł największych pisarzy rosyjskich XIX stulecia. Szampan wdowy Clicquot pito w Rosji aż do zdobycia władzy przez bolszewików.

Po wielu latach zastąpiło go „sowieckoje szmapanskoje”. Starzy ludzie wspominali, że Veuve Clicquot miała dewizę: nasze wino jest tylko jednej jakości, najwyższej”.

Wdowa nie zadawalała się eksportem do Rosji. Sprzedawała swój szampan w całej Europie, a od 1820 r. również w Stanach Zjednoczonych. Za największego promotora szampana w Ameryce uważa się jednak Charles’a Heidsiecka, który w połowie XIX wieku popłynął ze swym pienistym nektarem na podbój Stanów Zjednoczonych, stał się ulubieńcem nowojorskich elit, zbankrutował, odbił się znowu od dna i pozostał w amerykańskiej legendzie i historii, jako Champagne Charlie, czyli Karolek Szampański.

Amerykanie dosyć szybko stali się drugimi po Brytyjczykach konsumentami szampana. I tak jest do dzisiaj. Producenci tego trunku, bardzo dotkliwie odczuwają pandemię, która jak to określają, „zabrała święta” w większości krajów europejskich. A najwięcej szampana wypija świat na Sylwestra. Koronawirus spowodował „dramatyczny” spadek konsumpcji we Francji. Całą nadzieję na ograniczenie strat pokładają w Ameryce.

Jak donosił niedawno dziennik „le Monde”, wyborcy Bidena wykupili niemal cały szampan z amerykańskich sklepów. Wg „lakierników”, jak nazywa tamtejsza Polonia sklepy z alkoholem, w Nowym Jorku, gdy ogłoszono jego zwycięstwo, w jedne dzień sprzedano więcej szampana niż na dwa ostatnie Sylwestry razem.

Wg „le Monde”, przeważająca większość spośród 26 milionów butelek eksportowanych do USA, wykupowana jest na Wschodnim i Zachodnim Wybrzeżu oraz w wielkich metropoliach. Tam, gdzie kandydat Demokratów uzyskał najwięcej głosów, tam, gdzie żyje wyższa klasa średnia, która korzysta z globalizacji i którą stać jeszcze na zapłacenie co najmniej 35 dolarów za butelkę – gdyż rzadko kiedy można tam dostać szampana poniżej tej ceny. Wskazuje to wyraźnie – pisze autorka artykułu – że „elektorat Bidena jest bogatszy i wykształcony”. To nie jest Ameryka prostych ludzi, którzy w większości głosowali na Donalda Trumpa.

Przypomina się powiedzenie z czasów PRL: w komunizmie klasa robotnicza pije szampana ustami swych przywódców.

 

Źródło: PAP