Prof. Garcon: coraz mniej potomków Polaków związanych z Polską

Towarzystwo Gimnastyczne „Sokół" w Colonne-Liévin (Pas de Calais), fot. Narodowe Archiwum Cyfrowe

Coraz mniej osób na północy Francji zna język polski, mniej osób praktykuje, ale jak nadchodzi jakaś uroczystość wracają do tych form, które były znane w okresie ich dzieciństwa czy młodości – powiedział portalowi Polskifr.fr historyk i matematyk prof. Gabriel Garcon, znawca dziejów Polonii we Francji. 2 maja przypada Dzień Polonii i Polaków za granicą oraz Dzień Flagi Rzeczypospolitej Polskiej.

„Czy można dzisiaj mówić o emigracji? – postawił pytanie prof. Garcon. – Teraz jest zupełnie inna sytuacja. Można swobodnie jechać do Polski i z powrotem bez żadnego problemu, czego nie było w tamtych czasach. Oblicze tych ludzi, którzy przyjeżdżają teraz do Francji z różnych powodów, to zupełnie nie ten sam obraz, co np. w okresie międzywojennym”.

Jak określił rozmówca Polskifr.fr, „na północy pozostały ‘resztki’ starej emigracji. Dopóki te resztki są, to jeszcze coś przetrwa, ale potem to chyba wszystko się zakończy”. Prof. Garcon rozmawiał ostatnio z prezesem polonijnej organizacji o charakterze młodzieżowym – grupy folklorystycznej z grupą taneczną. „Powiedział mi, że przynajmniej połowa tych młodych ludzi, którzy przychodzą na próby i należą do zespołu nie mają już w ogóle żadnej więzi z Polonią. To znaczy, są to rodowici Francuzi, ale interesują się folklorem. W tym sensie może coś przetrwać, ale nie widzę przeszłości” – przyznał prof. Gabriel Garcon.

Poza tym „sytuacja jest taka, że forma działalności duszpasterskiej na terenie Francji jest bardziej tradycyjna, to znaczy, że ksiądz jest blisko ludzi, odprawia różne nabożeństwa, sakramenty, co u Francuzów praktykuje się coraz rzadziej”. Jednakże, jak zauważył prof. Gabriel Garcon, coraz mniej potomków Polaków zachęca swoje dzieci to podtrzymywania tradycyjnych polskich wartości.

Wielu potomków Polaków na północy Francji nie jest już przywiązanych do polskiej kultury i tradycji. „Są ludzie, którzy wybili się na inny poziom, ale zarazem zerwali kontakt z Polonią. Nie wiem dlaczego: czy to ze wstydu, że pochodzą ze środowiska robotniczego, czy Francja nie dała im możliwości pielęgnowania zarówno ich tożsamości polskiej jak i francuskiej” – analizował sprawę prof. Garcon w rozmowie z Polskifr.fr. Są też jednak takie osoby, które pielęgnują związki z Polską. „Na przykład naukowiec Edmund Marek pochodził z tej emigracji polskiej. Jest postacią, która przyciągała osoby do studiów i tak dalej, ale nie jest tak znany w środowisku polonijnym” – podkreślił historyk.

Analizując przyczyny decyzji wielu Polaków, którzy przed laty postanowili się zasymilować ze społecznością francuską, prof. Garcon wskazał na potrzebę awansu społecznego. „Były różne manifestacje, ceremonie kulturalne i tak dalej. W pewnym sensie to przeciągało, ale z drugiej strony nie dało po prostu powodu, żeby dalej to kontynuować, ponieważ droga awansu społecznego przechodziła tylko przez szkołę francuską, a w szkole francuskiej np. język polski nie liczył się. Strona polska wyglądała w oczach młodzieży dosyć ubogo, bo trzeba jeszcze pamiętać, że w tym czasie nie było kontaktu z Polską. Przeważnie te organizacje, które należały do Polskiego Zjednoczenia Katolickiego PZK czy Kongresu Polonii Francuskiej, zupełnie zerwały kontakt z Polską. To trochę zubożyło życie polonijne” – podsumował prof. Garcon.

Prof. Gabriel Garcon urodził się w polskiej rodzinie górniczej na północy Francji. Jego ojciec pracował w kopalni. „Tata zachęcał nas, to znaczy mnie i brata, żeby dobrze uczyć się w szkole i zdobyć awans społeczny” – wspomniał po latach prof. Garcon, który jest absolwentem Instytutu św. Kazimierza prowadzonego przez oblatów w Vaudricourt. Jest doktorem matematyki i historii. Pracował w Katolickim Stowarzyszeniu Młodzieży Polskiej (KSMP). Był prezesem tego związku na Francję od 1971 do 1978 roku. Był też sekretarzem generalnym Kongresu Polonii Francuskiej oraz członkiem Rady Naczelnej Polskiego Zjednoczenia Katolickiego.

 

czytaj też:

Prof. Garcon: Polacy na północy Francji żyli w małym getcie >>>