Lądowanie w Normandii – o tym mogłeś nie wiedzieć cz. 2

Alianckie okręty desantowe zbliżają się do plaż Normandii, fot. wikimedia (domena publiczna)

6 czerwca 1944 r. rozpoczęła się jedna z najważniejszych operacji wojskowych II wojny światowej pod kryptonimem Overlord. W tych dniach szczególnie warto powspominać tamte wydarzenia. Nie skupiamy się jednak na raczej powszechnie znanych faktach, ale tych kwestiach, o których zdecydowanie mniej się mówi i pisze. Zapraszamy na drugą cześć ciekawostek poświęconych tamtym wydarzeniom.

Z pierwszą częścią można się zapoznać tutaj >>>

Lądowanie w Normandii jakiego (prawdopodobnie) nie znałeś

Wśród biorących udział w operacji Overlord zapoczątkowanej tzw. D-Day (w pierwszej części można przeczytać m.in. co oznaczają te pojęcia) znaleźli się także aktywni pisarze. Jednym z nich był J. D. Salinger. W bojowym plecaku oprócz niezbędnego ekwipunku żołnierza tkwił także manuskrypt z sześcioma rozdziałami jego powieści “Buszujący w zbożu”. Z kolei komandos Evelyn Waugh nie tracił ani chwili na froncie. Nawet gdy trafił do szpitala wykorzystał ten czas, aby dokończyć swoją nowelę “Powrót do Brideshead”.

Wielu piechurów, którzy brali udział w D-Day, postanowiło zrobić wszystko, aby zetknięcie z trudnymi realiami Normandii było możliwie najbardziej bezbolesne i komfortowe. Wielu z nich do tego celu wykorzystało m.in. pidżamy ukryte po mundurem. Takie posunięcie miało zabezpieczyć ich ciała m.in. przed otarciami, na jakie byli narażeni choćby przez kontakt z bardzo ciężkim plecakiem.

W sztabie amerykańskiego generała Eisenhowera znajdowała się podobno mapa. Nie byłoby w tym oczywiście nic nadzwyczajnego, ale trzeba wspomnieć, że chodzi o mapę dość oryginalną. Przypominała raczej olbrzymią grę planszową o powierzchni 25 m kw. Można było dowolnie modyfikować na niej szlaki inwazji alianckiej, a także z pomocą figurek i małych statków wizualizować sobie kolejne posunięcia.

Este es el mapa que veía Eisenhower en su cuartel general, donde prepara toda la invasión. La noche de antes fuma 4 cajetillas de tabaco, bebe café y se tumba a leer novelas del oeste, de las que es tan aficionado como Hitler pic.twitter.com/WWAsvDR9Qb

— Alberto Rojas (@rojas1977) June 3, 2019

Čeněk Chaloupka to czeski żołnierz, który trafił do obozu niemieckiego w Colditz przeznaczonego dla aliantów. Gdy przebywając w niewoli wraz z kolegami dowiedział się o lądowaniu w Normandii (jeńcy wykorzystali małe radio) obiecał, że jeśli do Bożego Narodzenia 1944 r. wojna się nie zakończy, będzie biegał w stroju Adama po dziedzińcu zamku. Jak wiemy, wojna przedłużyła się jeszcze do roku 1945. Czech jednak nie złamał danego słowa i najzwyczajniej w świecie w Wigilię Bożego Narodzenia roku 1944 wykonał postanowienie w temperaturze -7C.

Jeśli ktoś sądził, że brytyjski sejm (Izba Gmin) w dzień lądowania w Normandii będzie obradować tylko i wyłącznie o tym jakże znaczącym wydarzeniu ten jest w błędzie. Otóż politycy brytyjscy mieli podobno tego dnia zastanawiać się m.in. czy sprzątacze biur w Wielkiej Brytanii powinni nadal nosić miano “charladies” czy już nie.

Pamięć o bohaterach

Smutkiem może nas napawać fakt, iż obecnie żyje coraz mniej świadków i uczestników tamtych wydarzeń z 1944 r., coraz mniej bohaterów.

Na początku bieżącego roku informowaliśmy o śmierci i uroczystościach pogrzebowych majora Edwarda Podymy, weterana 1 Dywizji Pancernej gen. Maczka.

W kwietniu tego roku w Bayeux w Normandii odbyły się uroczystości związane z przywróceniem imienia i nazwiska na nagrobku polskiego żołnierza, Jana Skulińca z 1 Dywizji Pancernej, który dotychczas był pochowany jako osoba anonimowa.

Jeśli zaś chodzi o żyjących bohaterów, w maju br. w trakcie uroczystości upamiętniających zakończenie II wojny światowej w Europie i 1 Dywizję Pancerną zorganizowanych w katedrze Wojska Polskiego w Warszawie, uhonorowano jednego z ostatnich świadków operacji Overlord – majora Mariana Słowińskiego, świętującego 100 rocznicę urodzin.

Obecny czas jest doskonałą okazją do pamięci o wydarzeniach roku 1944, w których tak znaczącą rolę odegrali również Polacy.

Źródło: W tekście wykorzystano informacje zaczerpnięte głównie z: tvn24.pl, natemat.pl, polska-zbrojna.pl, Encyklopedia PWN