Czy zdobycie Bastylii jest przereklamowane?

Zdobycie Bastylii, 14 lipca 1789, fot. wikimedia (domena publiczna)

Każdego roku 14 lipca jest największym narodowym świętem Francji. Upamiętnia zdobycie Bastylii (fr. la Bastille), które choć w impetem przeszło do historii, jednak samo w sobie nie było aż tak wielkim wydarzeniem, jak się wówczas spodziewano. Mimo to miało swój wymiar symboliczny.

Bastylia była miejscem prawdziwie znienawidzonym przez lud Paryża. Symbolizowało tyranię absolutystycznej władzy. Ta średniowieczna twierdza za czasów kardynała Richelieu stała się więzieniem. Paryżanie, podejmując szturm na ten obiekt, liczyli na znaczne trofea w postaci broni i amunicji. Srogo się jednak zawiedli, zastawszy na miejscu jedynie 125 baryłek prochu i… kilku więźniów, w tym jednego lub dwóch szalonych. Samej twierdzy broniło jedynie blisko 100 żołnierzy-weteranów, w tym część to inwalidzi, oraz ponad 30 żołnierzy szwajcarskiego pułku Salis-Samade. Było to 14 lipca 1789 r., co zapoczątkowało Wielką Rewolucję Francuską. I tak oto Bastylia, której nazwa wywodzi się od słowa „bâtir”, czyli budować, została w konsekwencji po pewnym czasie zburzona. Samo wydarzenie zostało podniesione do rangi legendy, choć samo w sobie nie było aż tak niezwykłe, ale zapewne symboliczne.

Co ciekawe, kamienie ze zburzonej Bastylii były sprzedawane przez niejakiego Pierre Franҫois Palloya jako rewolucyjne pamiątki. Pozostałe kamienie trafiły jako budulec mostu de la Concorde. O dawniej twierdzy przypominają dziś ilustracje na stacji metra Bastille i makieta w Muzeum Carnavalet. Ponadto w miejscu, gdzie dawniej znajdowała się budowla, można znaleźć obrys jej murów widoczny na nawierzchni. Natomiast klucz do Bastylii dostał się w ręce pierwszego prezydenta USA Jerzego Waszyngtona.

Jeśli chodzi o czasy bardziej nam współczesne, na 200-lecie zdobycia słynnej twierdzy na Placu Bastylii zbudowano bardzo nowoczesną operę, która wzbudziła trochę kontrowersji, choćby z racji swego położenia w tym symbolicznym dla Paryża i Francji miejscu. Zbudowano ją według projektu Kanadyjczyka Carlosa Otta.

Z Bastylią związany jest polski wątek. To na Placu Bastylii po upadku Komuny Paryskiej w maju 1871 r. tłumy żegnały polskiego generała Jarosława Dąbrowskiego, ostatniego przywódcę tej operacji militarnej.

To fragment z „Historii Komuny Paryskiej 1871” P. Lissagaraya:

Środa 24 maja 1871r. Na cmentarzu Pére-Lachaise, gwardziści narodowi oddają ostatni hołd zwłokom Dąbrowskiego. Przyniesiono je tam w nocy, a po drodze na placu Bastylii, rozegrała się wzruszająca scena. Sfederowani z barykad stojących na placu zatrzymali kondukt i złożyli ciało u stóp Kolumny Lipcowej. Ludzie z płonącymi żagwiami stanęli wokół tworząc jak gdyby kaplicę z ogni; sfederowani podchodzili kolejno, aby złożyć pocałunek na czole generała. Podczas tej defilady bębny biły werbel. Zwłoki, spowite w czerwony sztandar złożono teraz do trumny.

Dodajmy jeszcze, że bohater “Lalki” Prusa Stanisław Wokulski zwiedzał Kolumnę Lipcową na Placu Bastylii, którą jednak w pewnym momencie zamknięto dla zwiedzających. Odtąd można ją było jedynie oglądać z zewnątrz. Co ciekawe, Kolumna Lipcowa nie jest związana ze zburzeniem Bastylii, ale powstała dopiero w 1840 r., na pamiątkę rewolucji lipcowej z 1830 r., kiedy to obalono monarchę Karola X na rzecz Ludwika Filipa.

Jeszcze jeden polski wątek związany z Bastylią to jej zdobycie opisane przez Teodora Jeske-Choińskiego w powieści “Błyskawice”.

Mówi się, że Francuzi żałują zburzenia Bastylii. No cóż, byłaby ona dziś jeszcze jednym ciekawym zabytkiem Paryża i Francji.

A Wy jak uważacie: Czy zdobycie Bastylii słusznie zajmuje tak ważne miejsce w historii Francji, czy jednak jest przereklamowane? Zostawcie komentarz poniżej.

 

Podstawowe źródła informacji:

B. Stettner-Stefańska, „Paryż po polsku”, GOLDRUK, Nowy Sącz 2008, histmag.org, Wikipedia

 

czytaj też:

PolskiFR na wakacjach 5 #2 | Filmowe inspiracje >>>