221 lat temu powstała Legia Naddunajska wspierana przez Francję

January Suchodolski: Bitwa na San Domingo, wikimedia (domena publiczna)

8 września 1799 r. w Republice Batawskiej (dziś Holandia) pod okiem Francji sformowano Legię Naddunajską, którą początkowo dowodził gen. Kniaziewicz. Była formacją polską biorącą udział w walkach na froncie francusko-pruskim, powstałą z Polaków, którzy z armii austriackiej dostali się do francuskiej niewoli. Latem 1800 r. w jej skład wchodziło nawet ok. 13 tys. żołnierzy. Swoje istnienie zakończyła po tragicznej wyprawie na San Domingo w Haiti. Do dziś w tamtym rejonie legenda polskiej formacji jest żywa.

Początkowo sytuacja nowopowstałej polskiej formacji nie była do pozazdroszczenia. Brakowało wyposażenia i pieniędzy. Z czasem jednak okoliczności nieco się poprawiły, a formacja otrzymywała wsparcie i rady m.in. od gen. Tadeusza Kościuszki przebywającego w Paryżu. Utworzono nawet Szkołę Obywatela i Żołnierza.

Później znów doszło do pogorszenia sytuacji Legii, co skutkowało licznymi dezercjami. Ponowna odmiana losu nastąpiła z chwilą, gdy z Włoch nadchodziły informacje o licznych zwycięstwach Napoleona. Polacy brali udział w kilku starciach zbrojnych na froncie pruskim, w których odnieśli sukcesy.

Jednym z największych, a prawdopodobnie największym, sukcesem Legii Naddunajskiej była sławna potyczka z Austrią pod Hohenlinden 3 grudnia 1800 r.  Ciekawostką z tamtego czasu może być legendarne bohaterstwo 13-letniego Rodziewicza, który uderzeniami w bęben wystraszył cały nieprzyjacielski batalion.

W tym czasie zmianie uległa sytuacja polityczna. Rozpoczęły się rokowania pokojowe, które sprawiły, że przyszłość Legii rysowała się w bardzo niewyraźnych barwach. W 1801 r. przemianowano ją na półbrygady, a potem wysłano na San Domingo, gdzie wspierała Francuzów w tłumieniu lokalnego powstania. Wielu Polaków zginęło na skutek chorób, wielu również przeszło na stronę powstańców. Rok później formacja została oficjalnie rozwiązana.

Źródło: encyklopedia.pwn.pl, napoleon.org.pl