Stanisławów – Iwano-Frankiwsk? O dawnym kresowym mieście na Pokuciu – w Paryżu

Stowarzyszenie „Kresy we Francji” zorganizowało kolejne spotkanie o tematyce kresowej 9-go grudnia 2018, tym razem n/t przeszłości Stanisławowa i aktualnego życia tego miasta – Iwano-Frankiwska (Ukraina) w Centrum Dialogu księży Pallotynów w Paryżu.

Prelekcję historyczną połączoną z bogatą prezentacją ikonograficzną przygotował i wygłosił pan Jarosław Krasnodębski, doktorant UMK w Toruniu.

W swoim wystąpieniu, nasz prelegent, przedstawił ciekawy wątek historyczny dotyczący okresu 20-lecia międzywojennego Stanisławowa. Podkreślił nowoczesny charakter tego miasta, podając przykłady przeprowadzanych inwestycji przez prezydenta Wacława Chowańca, brata Czesława, dyrektora Biblioteki Polskiej w Paryżu w latach 60-tych XX-go wieku. Mimo prowincjonalnego położenia miasto prężnie rozwijało się i zmieniało swój wygląd. Powstała tu bowiem nowoczesna Elektrownia Miejska, wyasfaltowano szereg dróg w centrum miasta, przeprowadzono modernizację teatru, w końcu przebudowano ratusz miejski według modernistycznego projektu Stanisława Treli.  Stanisławów awansował wtedy na drugie, po Lwowie, miasto w Małopolsce Wschodniej.

W drugiej części konferencji został wyświetlony film dokumentalny „Tam był mi raj – Opowieść o dawnym Stanisławowie” w reżyserii p. J. Krasnodębskiego, wyprodukowany przez Studio Filmowe Lwów. Powstał on także dzięki współautorowi scenariusza i zdjęciom Eugeniusza Sało oraz montażowi Gabrieli Mruszczak. Obraz prezentuje wywiady z dawnymi mieszkańcami Stanisławowa, jego architekturę oraz aktualne życie miasta Iwano-Frankiwska. Jedną z postaci występujących w filmie jest syn wspomnianego wyżej prezydenta, Adam J. Chowaniec, obecnie mieszkający w Krakowie.

W przerwie, spotkanie wzbogacił swoją poezją kresową, p. Henryk Kamiński z Ciechanowa.
Zgromadzeni kresowianie oraz przybyła Polonia paryska z dużym zainteresowaniem uczestniczyła w tym spotkaniu, czego dowodem była ożywiona dyskusja po wystąpieniu naszego Gościa, którą kontynuowano przy koktajlowym poczęstunku. Jak się okazało, wśród zgromadzonej publiczności, obecni byli rodowici Stanisławowianie, a także potomkowie wysiedlonych mieszkańców tego miasta po II-giej wojnie światowej, którzy w swojej życiowej wędrówce znaleźli się we Francji.

Zwyczajowo, następnego dnia po konferencji otwartej dla Polonii, spotkaliśmy się z p. Jarosławem Krasnodębskim na zebraniu w gronie członków Stowarzyszenia.

Omawialiśmy różne wydarzenia polonijne ostatniego miesiąca, z podkreśleniem radosnej informacji o umieszczeniu kopii obrazu Matki Bożej Łaskawej ze Lwowa w Kościele Polskim w Paryżu, ofiarowanym z okazji obchodów 10-lecia działalności Stowarzyszenia „Kresy we Francji”, w marcu ubiegłego roku. W ten sposób nasz Gość mógł zaczerpnąć dodatkowych informacji o życiu Polonii we Francji. Zebranie to zaszczycił swoją obecnością ks. Krzysztof Hermanowicz – Rektor Księży Pallotynów we Francji, który żywo uczestniczył w rozmowach i dzielił się swoim doświadczeniem pracy na emigracji.

Zarząd i członkowie Stowarzyszenia zadbali o ciepły poczęstunek, który umożliwił nam dłuższe, przyjemne spotkanie. Następnie pan J. Krasnodębski spotkał się kameralnie z Zarządem w „kresowym” domu pani Prezes, pod Paryżem. Celem spotkania było obszerniejsze zapoznanie go z działanością Stowarzyszenia. Nasz Gość przybliżył nam również zakres swoich kontaktów i działań naukowo-kulturalnych w Stanisławowie. 14-go grudnia miał on również okazję wzięcia udziału w uroczystym Wieczorze Kolęd w wykonaniu Chóru „Piast” w salonach Ambasady Polskiej w Paryżu.

Podsumowując to wydarzenie polonijne, kończące działalność Stowarzyszenia „Kresy we Francji” za rok 2018, należy podkreślić ile dobra płynie z kontaktów osobistych, wspólnych wyjazdów, podczas których można nawiązać cenne znajomości, poszerzyć swoją wiedzę, tak historyczną, jak i aktualną o życiu naszych Rodaków na Kresach, a następnie dzielić się nią w szerszym gronie Polonii zachodniej.