Sara Lipska. Artystka wszechstronna

fot. Instytut Polonika

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Paryżu wspólnie z Instytutem Polonika w Warszawie oraz Instytutem Polskim w Paryżu zorganizowały spotkanie poświęcone Sarze Lipskiej – rzeźbiarce, malarce, projektantce wnętrz i mody, urodzonej w Polsce, żyjącej i działającej we Francji, której twórczość wpisała się w międzynarodową bohemę artystyczną Paryża początku XX wieku. Wydarzenie odbyło się we wtorek 23 kwietnia w Ambasadzie RP w Paryżu.

„Sara Lipska. Artystka wszechstronna” to tytuł pierwszej monografii poświęconej artystce. Książki, która dzięki koedycji Instytutu Polonika i Muzeum Narodowego w Warszawie ukazała się na polskim rynku wydawniczym. Autorką publikacji jest dr Ewa Ziembińska – historyczka sztuki, kuratorka Zbiorów Rzeźby w Muzeum Narodowym w Warszawie oraz kuratorka Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w Królikarni (oddział Muzeum Narodowego w Warszawie), która artystce poświęciła swoją pracę doktorską i wpisała ją jako jeden z przewodnich tematów swojej pracy zawodowej.

Publikacja „Sara Lipska. Artystka wszechstronna”, to jeden z elementów szerszych studiów nad odkrywanymi na nowo kobietami artystkami, polskimi rzeźbiarkami przełomu XIX i XX wieku. Autorka książki, dr Ewa Ziembińska, wybitna znawczyni tematu, dokonała szczegółowej rekonstrukcji historii życia Lipskiej oraz jej dorobku artystycznego, który w większości znajduje się w kolekcjach prywatnych oraz zbiorach muzealnych we Francji. Monografia jest prekursorską próbą zrekonstruowania twórczych dokonań Lipskiej. Odsłania jej wielotorową i awangardową działalność plastyczną, którą dopełnia wielowątkowa i jakże interesująca biografia.
„(…) Twórczość i postawa życiowa Sary Lipskiej inspirują i budzą podziw. Pełna temperamentu i witalności artystka nigdy nie utraciła radości tworzenia, pracując do późnej starości. (…) Wykonane przez nią portrety rzeźbiarskie i malarskie świadczą, że była uznaną portrecistką w środowisku bogatych ludzi ze świata mody, teatru, arystokracji i polityki. To, że jej projekty znalazły się w publikacji ‘Le style moderne’, wydanej w 1925 roku w Paryżu świadczy o jej pozycji liczącej się, cenionej i sprawnie funkcjonującej na rynku projektantki (…)” – tak we fragmencie książki opisuje artystkę dr Ewa Ziembińska.

Z okazji wydania książki, w siedzibie Ambasady Rzeczypospolitej Polskiej w Paryżu, odbyło się spotkanie poświęcone postaci Sary Lipskiej oraz planowanych w muzeum w Meudon i Poitiers wystaw monograficznych artystki. Wydarzenie było także pretekstem do podjęcia dyskusji na temat odkrywanych na nowo artystek, których twórczość choć umyka w głównym nurcie najpopularniejszych nazwisk świata sztuki, staje się wartością oraz wyzwaniem dla właścicieli kolekcji i znawców tematu.

Do udziału w dyskusji zaproszone zostały:

• dr Ewa Ziembińska – autorka monografii o Sarze Lipskiej, historyczka sztuki, kuratorka Zbiorów Rzeźby w Muzeum Narodowym w Warszawie oraz kuratorka Muzeum Rzeźby im. Xawerego Dunikowskiego w Królikarni (oddział Muzeum Narodowego w Warszawie);
• Florence Michelin-Granier – przyjaciółka rodziny Sary Lipskiej;
• Marianne Lombardi – dyrektor Musée d’Art et d’Histoire w Meudon;
• Manon Lecaplain – dyrektor Musée Sainte-Croix w Poitiers.

Moderatorką spotkania była Natalia Barbarska z Instytutu Polskiego w Paryżu.

Spotkaniu towarzyszyła ekspozycja trzech obrazów autorstwa Sary Lipskiej („Pejzaż z gołębiami”, „Kwiaty w wazonie i twarzy”, „Martwa natura z garnkiem”) pochodzących ze zbiorów Musée d’Art et d’Histoire w Meudon.

– Instytut Polski w Paryżu z prawdziwą przyjemnością włącza się w promocję dorobku Sary Lipskiej we Francji. Mimo, że artystka spędziła tu całe życie, a większość jej prac znajduje się we francuskich zbiorach, jej dorobek jest do ponownego odkrycia zarówno przez szeroką publiczność, jak i badaczy – mówi Joanna Wajda p.o. dyrektor Instytutu Polskiego w Paryżu. – Doskonałym narzędziem do promocji dokonań Sary Lipskiej będzie francuska wersja monografii wydanej przez Instytut Polonika i Muzeum Narodowe w Warszawie, szczególnie w perspektywie planowanych w najbliższych latach dwóch wystaw artystki, w Muzeum Sztuki i Historii w Meudon i w Muzeum Sainte-Croix w Poitiers.

Pierwsza zagraniczna promocja książki „Sara Lipska. Artystka wszechstronna”, zwłaszcza w Paryżu, dla autorki publikacji ma szczególne znaczenie.
– Paryż to miasto, które inspirowało Sarę Lipską i zaoferowało jej możliwości dalszego rozwoju, w którym spędziła większość swojego długiego życia, do końca tworząc. Dlatego spotkanie wokół książki „Sara Lipska. Artystka wszechstronna” odbywające się właśnie w Paryżu, to dla mnie bardzo ważne wydarzenie. Także ze względu na to, że to tu, kilkanaście lat temu, zaczęły się moje badania nad twórczością tej niezwykle ciekawej artystki, która realizowała swój talent w wielu dziedzinach sztuki i która przyjechawszy w 1912 roku do stolicy Francji wpisała się w międzynarodową bohemę artystyczną i środowisko École de Paris. To tu spotkałam na swojej drodze wiele osób, które pomogły mi w pracy nad monografią, osób, które osobiście znały artystkę oraz właścicieli jej prac, zarówno w prywatnych kolekcjach, jak i w państwowych. Cieszę się, że książka i spotkanie wokół niej na nowo przywoła dzieła i postać Sary Lipskiej w mieście i kraju, które tak wiele dla niej znaczyły – wyjaśnia dr Ewa Ziembińska.

Publikacja wydana przez Instytut Polonika w koedycji z Muzeum Narodowym w Warszawie jest cennym źródłem informacji nie tylko dotyczących życia prywatnego Sary Lipskiej, ale przede wszystkim obszernym zestawieniem jej prac, których autentyczność potwierdziły przeprowadzone badania.

Publikacja „Sara Lipska. Artystka wszechstronna” ukazała się w serii naukowej „Studia i Materiały”, nakładem Instytutu Polonika i Muzeum Narodowego w Warszawie (ISBN 978-83-66172-71-5). Obecnie trwają prace nad przygotowaniem francuskiej wersji monografii (Ewa Ziembińska, Sara Lipska. Artystka wszechstronna, tłum. Kamil Barbarski, planowany druk 2025).

Zdjęcia: Instytut Polonika

 

czytaj też:

Instytut Polonika prowadzi prace konserwatorskie m.in. we Francji >>>