Rektor KUL: Nasze inicjatywy wynikają z oczekiwań środowiska polonijnego

fot. polskifr.fr/Marcelina Bańkowska

Nasze nowe inicjatywy, jakie przedstawiamy dla środowiska Polonii i Polaków za granicą wynikają przede wszystkim z oczekiwań tego środowiska – powiedział portalowi polskiFR rektor Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II ks. prof. Mirosław Kalinowski. W sobotę, 14 stycznia w Seminarium Polskim w Paryżu otwarte zostało biuro Studium KUL dla Polonii i Polaków za granicą. Oficjalna deklaracja współpracy podpisana została przez rektora Polskiej Misji Katolickiej we Francji ks. Bogusława Brzysia, rektora Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego Jana Pawła II ks. prof. dr. hab. Mirosława Kalinowskiego oraz wiceprezesa Fundacji Rozwoju KUL Tomasza Ośko. Publikujemy obszerną relację podsumowującą to wydarzenie.

Zgromadzonych przywitał krótkim przemówieniem koordynator ds. projektów edukacyjno-kulturalnych KUL dla Polonii i Polaków za granicą, dr Wojciech Wciseł oraz gospodarz Seminarium Polskiego w Paryżu, wicerektor PMK we Francji ks. prał. dr Krystian Gawron.

Spotkanie otworzyło przesłanie Przewodniczącego Konferencji Episkopatu Polski, Metropolity Poznańskiego, abpa Stanisława Gądeckiego, który podkreślił, że Studium KUL jest odpowiedzią na potrzeby edukacyjne zgłaszane przez rodaków z wielu krajów. Wyraził zadowolenie z faktu, że Studium będzie miało swoje biuro i punkt informacyjny w Seminarium Polskim w Paryżu, które należy do Konferencji Episkopatu Polski, a w jej imieniu zarządza nim Polska Misja Katolicka we Francji. Na koniec pobłogosławił wszystkich, którzy są w tę inicjatywę zaangażowani.

Następnie głos zabrał rektor PMK we Francji, ks. Bogusław Brzyś, otwierając tym samym sesję prelekcji. W swoim wystąpieniu poruszył historię 100-letniej już masowej emigracji ekonomicznej Polaków do Francji w latach 1923-2023, obejmując jej kontekst historyczny, ale i społeczny. Przypomniał, że Polacy w miejscu imigracji często łączyli się w małe grupy, wspólnoty, stowarzyszenia i to właśnie jedna z takich grup, będąca inicjatywą ludzi świeckich, a założona przez Adama Mickiewicza, zapoczątkowała istnienie Polskiej Misji Katolickiej we Francji. Ks. rektor nawiązał przez to do autorskiego projektu NewPastoral pozwalającego na spotkania małych grup domowych w parafiach, m.in. wśród Polaków za granicą. Przedstawił również krótki materiał wideo promujący projekt.

Kolejnym prelegentem był Ambasador RP w Paryżu, Jan Emeryk Rościszewski, który w swoim przemówieniu odniósł się do historii założenia Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, jego dziedzictwa wraz z dorobkiem św. Jana Pawła II. Jednocześnie podkreślał wagę edukacji w życiu kraju: „Będziemy mieli taką Rzeczpospolitą, jaką sobie wychowamy. Wszelka nauka, każda szkoła wyższa, szkoła średnia, każda szkoła powinna mieć jak najwyższy poziom merytoryczny. Ale również oprócz merytoryki powinien istnieć cały program formacyjny i w wymiarze metodologicznym, ale również w wymiarze patriotycznym. (…) Musimy dzisiaj zbudować silne, mądre społeczeństwo, które będzie w stanie odpowiedzieć na wyzwania przyszłości.”

Bardzo ważnym gościem spotkania w Seminarium Polskim w Paryżu był delegat Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Emigracji Polskiej bp Piotr Turzyński. W swojej prelekcji przedstawił zgromadzonym zagadnienie współczesnej sytuacji emigracyjnej wśród Polonii w Europie i na świecie. Zauważył, że duża liczba Polaków poza granicami ojczyzny jest w pewnym sensie dramatem, jednak podkreślił, że w historii Bożej Opatrzności taki stan rzeczy stawał się również błogosławieństwem: „Polacy za granicą wspierali ojczyznę, przekazywali prawdziwą narrację o naszym losie, o naszej historii, o tym jak żyjemy, kim jesteśmy. Oni prezentowali naszą rację stanu, (…) stawali się ambasadorami Polski, kultury polskiej: pomyślmy o Paderewskim, o tym, kto nie zna Chopina, o Sienkiewiczu. Polacy ofiarowali swoje dobra materialne i wreszcie swoje życie ojczyźnie: pomyślmy o Błękitnej Armii Hallera, o armii generała Andersa.”

W oparciu o cytat z przemowy św. Jana Pawła wygłoszonej w czerwcu 1980 r. w siedzibie UNESCO w Paryżu ksiądz biskup podkreślił, że to kultura jest tą siłą, która pomaga zachować tożsamość i dzięki której naród może przetrwać. Jak powiedział ks. biskup „Polskość to również wielki dar Boga. (…) Trzeba zrobić wszystko, aby ona nie jawiła się jako coś co przeminęło, co jest mało atrakcyjne, co nie posiada życiowej siły i uroku, co nie jest wartością, co jest głupie i smutne. (…) Trzeba, żeby Polacy poza granicami sami mieli świadomość, że polskość to wartość, to wielka rzecz.” Na koniec przywołał świadectwo p. Teresy Berezowski, która w czasie zeszłorocznego zjazdu „Kraj i emigracja”, który odbył się w Polsce, opowiedziała o historii swojej rodziny rozsianej po całym świecie podsumowując, że tak naprawdę najważniejszy jest „kraj serca” i to właśnie Polska jest jej krajem serca. Ksiądz biskup zachęcił, abyśmy zrobili wszystko, by Polska była krajem serca.

W czasie uroczystego spotkania głos zabrał również rektor KUL ks. prof. dr hab. Mirosław Kalinowski poruszając zagadnienie idei, zadań i planów Studium KUL dla Polonii i Polaków za granicą oraz związanych z nimi wyzwaniami. Ksiądz rektor porównał działalność KUL do akademickiego Samarytanina, który oferuje pomoc, a więc wsparcie i bliskość uniwersytetu tym, którzy otwierają na to swoje serce. W tym kontekście wspomniał również o nowych inicjatywach uczelni, w tym m.in. o Centrum Studiów KUL przy areszcie śledczym w Lublinie, gdzie od 2013 roku prowadzone są studia. Nawiązał też do działalności Studium KUL dla Polonii, która jest odpowiedzią na zapotrzebowania edukacyjne Polaków mieszkających poza granicami kraju. W swoim wystąpieniu podkreślił również istotę i odrębność Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego: „Przyszłość uniwersytetu to jest tradycja, nowoczesność i elitarność i to wszystko wypływa z kart Ewangelii i wierności nauczaniu Kościoła. Jeżelibyśmy to zaprzepaścili, uniwersytet katolicki nie byłby nikomu potrzebny.”

Do zgromadzonych i inicjatorów otwarcia Biura Studium KUL w Paryżu słowo skierował minister Jan Dziedziczak, Pełnomocnik Rządu ds. Polonii i Polaków za Granicą. Wyraził wdzięczność władzom Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego z rektorem ks. Mirosławem Kalinowskim na czele za powołanie tej cennej inicjatywy. Na koniec podkreślił: „Wierzę, że biuro Studium KUL dla Polonii i Polaków stanie się takim miejscem, gdzie będzie rozkwitać polskość.”

Pierwszą część spotkania zakończyła projekcja materiałów filmowych i promocyjnych Akademii Nowoczesnych Mediów i Komunikacji KUL w reżyserii Damiana Bieńka, w tym fragmentów ekranizacji trenów Jana Kochanowskiego.

Najważniejszym punktem sobotniego spotkania było podpisanie dokumentu deklaracji współpracy między trzema instytucjami (Polską Misją Katolicką we Francji, Katolickim Uniwersytetem Lubelskim Jana Pawła II oraz Fundacją Rozwoju KUL) przez ich reprezentantów, które oficjalnie zapoczątkowało istnienie Biura Studium KUL w Paryżu. Jak czytamy na stronie polonia.kul.pl, do jego zadań będzie należała m.in. „organizacja zajęć stacjonarnych w ramach kursów, szkoleń i studiów podyplomowych oraz konferencji, sympozjów, debat tematycznych, kursów i zajęć z języka polskiego i podnoszących kwalifikacje np. dla nauczycieli szkół polskich. Biuro będzie też miejscem zajęć i spotkań dla dzieci i młodzieży polonijnej.”

W drugiej części spotkania zgromadzeni mogli wysłuchać wykładu dr hab. Agnieszki Łukasik-Tureckiej, prof. KUL, Dyrektora Instytutu Nauk o Polityce i Administracji oraz Pełnomocnika Rektora KUL ds. Zespołu Ekspertów KUL. Dotyczył on współczesnych środków komunikacji, mediów nowych i tradycyjnych oraz szans i zagrożeń wynikających z korzystania z nich. Poruszony został również temat wszechobecnej w dzisiejszych mediach manipulacji informacyjnej.

Następnie głos zabrał dr hab. Lech Giemza, prof. KUL z Instytutu Literaturoznawstwa, autor projektu „Książka z plecaka”. Przedstawił zgromadzonym zagadnienie promocji literatury i kultury polskiej z wykorzystaniem nowych mediów i technologii komunikacyjnych opierając swoje wystąpienie na wieloletnim doświadczeniu pedagogicznym i wzbogacając je licznymi przykładami.

Sesję prelekcji zakończyło wystąpienie dr hab. Jacka Gołębiowskiego, prof. KUL, dyrektora utworzonego w 2022 r. Instytutu Rozwoju Języka Polskiego im. św. Maksymiliana Marii Kolbego. Profesor Gołębiowski poruszył w nim temat zadań, celów oraz możliwości współpracy Instytutu ze szkołami, parafiami polskimi oraz organizacjami polonijnymi. Podkreślił, że najważniejszą misją nowo powstałego instytutu jest wspieranie rozwoju języka polskiego za granicą poprzez inicjowanie działań dotyczących jego promocji we współpracy ze środowiskami i instytucjami polonijnymi.

Po wysłuchaniu wszystkich wystąpień zgromadzeni mieli możliwość zadawania pytań dotyczących nowo utworzonego Biura Studium KUL oraz pokrewnych inicjatyw.

Na koniec bp Piotr Turzyński udzielił wszystkim zgromadzonym uroczystego błogosławieństwa.

Powstanie Biura Studium KUL w Paryżu jest nowatorską inicjatywą. W rozmowie z portalem polskiFR delegat Konferencji Episkopatu Polski ds. Duszpasterstwa Emigracji Polskiej bp Piotr Turzyński tak wypowiadał się na temat jego utworzenia:

Ja bardzo się cieszę, że to Studium zostało otwarte i widać po liczbie już wpisanych, że jest wielkie zainteresowanie. Takie Studium może, i na to mamy nadzieję, jakoś zjednoczyć środowisko, również stworzyć pewne środowisko, które będzie chciało pogłębiać swoją tożsamość i znajomość historii, literatury polskiej, języka polskiego. Również praktycznie to bardzo ważne, żebyśmy mieli nauczycieli języka polskiego, katechetów, nauczycieli historii polskiej i przez to podnosili kompetencje Polaków tak, żeby mieli świadomość wielkości swojej ojczyzny, jej historii i kultury i żeby tym służyli innym, pośród których żyją, ale także i Polakom i młodemu pokoleniu.

Rektor KUL, ks. prof. dr hab. Mirosław Kalinowski podzielił się z portalem polskiFR swoją refleksją na temat otwarcia paryskiego biura Studium KUL dla Polonii:

Nasze nowe inicjatywy, jakie przedstawiamy dla środowiska Polonii i Polaków za granicą wynikają przede wszystkim z oczekiwań tego środowiska. Jest prawdą, że w pierwszym okresie bazowaliśmy na informacjach, jakie do nas docierały w sposób niekoniecznie bezpośredni. Natomiast obecnie uważam, że nasze przedstawicielstwa, jak teraz w Paryżu, w Niemczech, później w Anglii, po wakacjach w Ameryce Północnej, to już będzie integracja środowiska i poznawanie potrzeb, które możemy zrealizować. Trzeba pamiętać, że potencjał uniwersytetu jest olbrzymi. Ważne jest, aby oferta trafiała do potrzeb tych, którzy są w konkretnych środowiskach. My, kiedy mamy ogląd sytuacji z wielu krajów, to widzimy, że istnieje specyfika konkretnego środowiska: że to, co się sprawdza w Wielkiej Brytanii, czy na przykład we Francji, niekoniecznie się sprawdzi w Kanadzie, w Stanach Zjednoczonych, a np. we Włoszech. Więc to jest jedyna trudność, ale otwarcie środowiska jest istotne i myślę, że spełnimy jego oczekiwania.

Studium KUL dla Polonii i Polaków za granicą zainaugurowało działalność jesienią ub.r. Uczestnikami jest ponad 330 osób z 11 krajów, m.in. z Francji, Niemiec, Wielkiej Brytanii, USA i Kanady. Od listopada 2022 r. – przez sześć kolejnych miesięcy – eksperci KUL prowadzą kursy przygotowane przez uniwersytet. Oferta edukacyjna obejmuje szkolenia z opieki nad pacjentem przewlekle chorym i paliatywnym, profilaktyki zachowań ryzykownych, poradnictwa i strategii wspierających, nowych mediów i komunikacji, teologii i nowej ewangelizacji oraz promocji kultury polskiej.

Zgodnie z porozumieniem do zadań otwartego w Paryżu biura Studium KUL będzie należała m.in. organizacja zajęć stacjonarnych w ramach kursów, szkoleń i studiów podyplomowych oraz konferencji, sympozjów, debat tematycznych, kursów i zajęć z języka polskiego i podnoszących kwalifikacje np. dla nauczycieli szkół polskich. Biuro będzie też miejscem zajęć i spotkań dla dzieci i młodzieży polonijnej.

 

Czytaj też:

Paryskie biuro Studium KUL dla Polonii i Polaków za granicą oficjalnie otwarte >>>

Abp Gądecki: Studium KUL to odpowiedź na potrzeby edukacyjne rodaków >>>

Minister Dziedziczak: biuro Studium KUL miejscem rozkwitania polskości >>>