Książka Muzeum Mazowieckiego o gen. Piotrze Bontemps, żołnierzu Francji i Polski

Kościół kapucynów w Warszawie, w którym znajduje się epitafium gen. Bontempsa, By Adrian Grycuk - Praca własna, CC BY-SA 3.0 pl, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=94250317

Muzeum Mazowieckie w Płocku wydało książkę pt. „Piotr Karol Franciszek Bontemps”, poświęconą generałowi, żołnierzowi armii napoleońskiej i uczestnikowi Powstania Listopadowego, którego szczątki – a także jego małżonki Róży Eleonory – odnaleziono podczas prac archeologicznych w 2013 roku.

W sierpniu 2014 r. kościele Najświętszego Serca Jezusowego w dzielnicy Płocka – Imielnicy odbył się ponowny pochówek małżonków Bontemps, a w 2016 r. Muzeum Mazowieckie, w ramach programu naukowo-dydaktycznego, zorganizowało wystawę „Zapomniany generał Wojska Polskiego Piotr Bontemps” oraz sesję naukową, której zwieńczeniem jest obecna publikacja.

„Generał był postacią niezwykłą. Urodzony w Paryżu w 1777 r., uczestniczył w wielu kampaniach wojennych Napoleona. Na początku XIX wieku przeszedł do armii Księstwa Warszawskiego i służył w niej jako dyrektor artylerii. Oblegał Moskwę, walczył pod Lipskiem i Hanau” – przypomina Muzeum Mazowieckie, informując o książce pt. „Piotr Karol Franciszek Bontemps”. Jak wspomina, w 1821 r. Bontemps kupił majątek Gulczewo pod Płockiem, awansował do stopnia generała, a po upadku Powstania Listopadowego złożył przysięgę carowi Rosji – zginął w roku 1840, na skutek obrażeń odniesionych podczas ćwiczeń na poligonie pod Petersburgiem.

Muzeum Mazowieckie zapowiada, iż oficjalna prezentacja książki pt. „Piotr Karol Franciszek Bontemps” odbędzie się 7 września. Towarzyszyć jej będą prelekcja „Francuscy oficerowie w armiach Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego”, którą wygłosi prof. dr hab. Norbert Kasparek, dyrektor Archiwum Państwowego w Olsztynie oraz projekcja filmu dokumentalnego pt. „Żegnaj generale” z 2016 r., według scenariusza dr Tomasza Kordali, który koordynował program badawczy i prace archeologiczne.

Szczątki małżonków Bontemps, Piotra Karola Franciszka i Róży Eleonory z domu Monfreulle (1787-1853), zostały odnalezione w 2013 r., podczas prac archeologicznych w dzielnicy Płocka – Imielnicy, w zasypanej krypcie nieistniejącego już kościoła św. Jakuba Apostoła, który został rozebrany w 1935 r. W ponownym, uroczystym pochówku obojga w 2014 r. w kościele Najświętszego Serca Jezusowego imielnickiej parafii uczestniczyła m.in. rodzina generała oraz przedstawiciele ambasady Francji w Polsce.

Piotr Karol Franciszek Bontemps przybył na ziemie polskie po utworzeniu Księstwa Warszawskiego. Będąc jeszcze kapitanem armii cesarza Francuzów Napoleona I Bonaparte, organizował manufaktury produkujące broń i proch armatni. Brał udział w wojnie 1809 r., walcząc z Austriakami pod Sandomierzem, a w 1812 r. w wyprawie na Rosję – walczył pod Możajskiem i nad Berezyną. Uczestniczył też w Bitwie Narodów pod Lipskiem w 1813 r. Był odznaczony dwukrotnie Legią Honorową oraz Orderem Virtuti Militari.

Po upadku Napoleona gen. Bontemps osiedlił się na stałe w Królestwie Polskim wraz żoną, poślubioną jeszcze w 1809 r. Jego osobą zainteresował się Wielki Książę Konstanty, powierzając mu m.in. nadzór nad arsenałem w Warszawie. W 1830 r. Bontemps uczestniczył w Powstaniu Listopadowym. Współpracując z władzami powstańczymi, brał udział w fortyfikowaniu Warszawy. Po upadku powstania został zesłany do Rosji. Złożył przysięgę carowi. Został awansowany na generała brygady.

W tym czasie gen. Bontemps pracował przy testowaniu pocisków artyleryjskich. Zginął podczas jednej z takich prób w 1840 r. na poligonie Wałkowo pod Petersburgiem. Żona sprowadziła jego ciało do rodzinnego majątku pod Płockiem. Gdy zmarła w 1853 r., spoczęła obok męża w krypcie ówczesnego kościoła św. Jakuba Apostoła w Imielnicy. Według relacji z 1935 r., gdy rozbierano kościół, na chwilę odsłonięto wejście do krypty grobowej – na trumnie Piotra Bontemps spoczywały generalskie epolety. Później pierwotne miejsce pochówku małżonków Bontemps zostało na lata zapomniane.

Piotr i Róża Bontemps mieli troje dzieci: Różę Eleonorę Wirginię, Eligiusza i Konstantego Jakuba Augusta. Członkowie rodziny Bontemps mieszkają obecnie m.in. w Gdańsku i Warszawie.

źródło: PAP