Conques – perła na szlaku św. Jakuba

fot. Krzysztof Golik, CC BY-SA 4.0 / Wikimedia Commons

Jedna z najpiękniejszych miejscowości we Francji, bogate w arcydzieła średniowiecznej architektury miejsce, w którym od wielu stuleci zatrzymują się pielgrzymi, podążający szlakiem św. Jakuba do hiszpańskiego sanktuarium Santiago de Compostela – powodów, by przyjrzeć się z bliska Conques jest bardzo wiele.

Conques należy do miejsc absolutnie wyjątkowych – ta maleńka miejscowość, położona na uboczu, już w czasach XI wieku cieszyła się wyjątkowym statusem. Sama nazwa osady oznacza “muszelkę”. Opactwo i wioska skrywają się w słonecznej dolinie Loty, otoczone górami i lasami. To prawdziwa średniowieczna wyspa, która przenosi nas w czasie. W 1998 roku Opactwo św. Fides (Sainte-Foy), będące jednym z najważniejszych romańskich kościołów w całej Europie, zostało wpisane na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO.

Wioska mieści się w rejonie Okcytania, historycznie słynącym m.in. z odrębnego języka – okcytańskiego i niezwykle różnorodnej kultury. W tych okolicach rezydowali katarzy i tu trubadurzy tworzyli swoje protorenesansowe pieśni.

Conques, a nade wszystko Opactwo Sainte-Foy są stałym punktem na słynnym szlaku pielgrzymkowym – drodze św. Jakuba do Santiago de Compostela. Pierwsza świątynia została wzniesiona w Conques już w VIII wieku, w powstałym na początku IX wieku klasztorze osiedlili się mnisi kierujący się doktryną św. Benedykta.

Ale kościół, który możemy do dziś podziwiać powstał w latach 1041-1082 r. i był budowany za czasów zgromadzenia cenobitów. Znajdują się tam odwiedzane licznie przez pielgrzymów relikwie świętej Fides, wczesnochrześcijańskiej, legendarnej męczennicy, pochodzącej z francuskiej miejscowości Agen. Dwunastoletnia Fides miała zostać ścięta przez Rzymian z czasów Dioklecjana za potajemną przynależność do chrześcijan i uzdrawianie chorych. Obity w złotą blachę, bogato inkrustowany relikwiarz z jej szczątkami to arcydzieło średniowiecznego rzemiosła.

Jednym z najcenniejszych zabytków jest niezwykły, pochodzący z XII wieku, romański tympanon, na którym wyobrażony został Sąd Ostateczny według Ewangelii św. Mateusza. Przedstawienie jest pełne, charakterystycznej dla okresu romańskiego, grozy i powagi.

W centrum umieszczony został majestatyczny Chrystus, po jego lewej stronie wyrzeźbione zostały postaci aniołów, wykonujących skazujący wyrok na grzesznikach.

Poniżej wyobrażone zostało piekło z demoniczną postacią Belzebuba i wymyślnymi karami dla potępionych. Możemy dopatrzeć się także personifikacji siedmiu grzechów głównych. Po prawej stronie Chrystusa znajdują się dusze zbawionych i wyobrażenie sfery niebieskiej, z postaciami świętych i tryumfującymi aniołami.

Tympanon jest niezwykle ekspresyjny, pełen rozlicznych detali, budzących grozę i zachwyt. Na uwagę zasługują także dowcipne elementy w postaci ukrytych postaci, wyłaniających się z archiwolt, stwarzających wrażenie ciekawskich świadków owych wzniosłych wydarzeń.

Wnętrze kościoła jest dość oszczędne, na niektórych ścianach można znaleźć ślady bogatych polichromii. Jednym z ciekawszych elementów są witraże – są to współczesne realizacje jednego z najsłynniejszych francuskich artystów – stuletniego już Pierre’a Soulages’a, znanego z monochromatycznych, czarnych obrazów. Pochodzący z pobliskiego miasta Rodez artysta zaproponował witraże w mlecznobiałym odcieniu. Minimalistyczne, odzwierciedlające czyste światło prace Soulages’a z 1994 roku, bardzo ciekawie grają z romańską bryłą, niejako oddając jej pierwszeństwo, z jednoczesnym symbolicznym ujęciem Boga jako czystej światłości.

Conques jest bardzo niewielką miejscowością, którą zdecydowanie warto odwiedzić chociażby na jeden dzień. To miejsce, w którym zatrzymał się czas – niemalże każdy budynek pochodzi ze średniowiecza i stanowi świadectwo osobnej historii. Osada przyciąga każdego roku rozlicznych turystów i pielgrzymów. Uwaga! Nie można wjechać tam samochodem – pojazd należy zostawić na jednym z kilku parkingów, wygospodarowanym w okolicach. Tym bardziej w Conques można poczuć zupełnie inny rytm życia i poczuć się, choć przez chwilę, jak w zupełnie innej epoce.

 

Więcej o Conques >>>>>>
oraz na stronie oficjalnej miasta >>>>