Andrzej Seweryn uhonorowany francuskim Orderem Sztuki i Literatury

Fot. By Klapi - Praca własna, CC BY-SA 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=51709356

Aktor i reżyser Andrzej Seweryn otrzymał z rąk ambasadora Francji Pierre’a Levy insygnia francuskiego Orderu Sztuki i Literatury w randze Komandora. Odznaczenie przyznawane jest za “znaczące osiągnięcia w dziedzinie sztuki i literatury, popularyzację sztuki i literatury we Francji i na świecie” – poinformowała PAP.

Uroczystość wręczenia Komandorii Orderu Sztuki i Literatury miała miejsce we wtorek w Ambasadzie Francji w Warszawie. Ambasador Pierre Levy w przemówieniu zaznaczył, że minister kultury Francji odznaczając Andrzeja Seweryna pragnie “wyrazić uznanie za jego wybitny wkład w zacieśnianie więzi pomiędzy dwoma krajami”.

Francuski Order Sztuki i Literatury (Ordre des Arts et des Lettres) to odznaczenie ministerialne utworzone w 1957 r. z inicjatywy Andre Malraux, ministra kultury w rządzie prezydenta Charles’a de Gaulle’a. Odznaczenie otrzymali już m.in. Wojciech Pszoniak, Wojciech Młynarski, Krzysztof Zanussi, Krzysztof Warlikowski, Krystian Lupa, Jerzy Radziwiłowicz i Antoni Libera.

Andrzej Seweryn (ur. 1946 r.) zadebiutował jako aktor w sierpniu 1968 r. w Teatrze Ateneum, gdzie grał do 1980 r., do momentu wyjazdu do Francji. Po wprowadzeniu w Polsce stanu wojennego podjął decyzję o pozostaniu na emigracji. Został aktorem francuskich teatrów, pojawiał się w istotnych rolach na wielkim ekranie. Jako trzeci cudzoziemiec w historii francuskiego teatru został zaangażowany w 1993 r. do Comedie Francaise – jednego z najbardziej prestiżowych teatrów świata. Zagrał tam m.in. tytułowe role w “Świętoszku” oraz “Mieszczaninie szlachcicem” Moliere’a. W 2004 r. francuscy krytycy uznali go za najlepszego aktora sezonu, doceniając tytułową rolę w “Trudnym człowieku” Hugo von Hofmannstahla w paryskim Theatre de la Colline.

Seweryn wykładał w Ecole Nationale Superieure des Arts et Techniques du Theatre w Lyonie, a także w Conservatoire National Superieur d’Art Dramatique (CNSAD) w Paryżu.

Miano wybitnego aktora filmowego zyskał w latach 70. dzięki roli Maksa Bauma w “Ziemi obiecanej” w reż. Andrzeja Wajdy. U Wajdy wystąpił też m.in. w roli Jacka Rościszewskiego w “Bez znieczulenia” (1978), a także jako Adam Pietryk w “Dyrygencie” (1979). Za tę kreację został nagrodzony w 1980 r. Srebrnym Niedźwiedziem w kategorii najlepszy aktor podczas festiwalu filmowego w Berlinie. Zagrał także Sędziego w “Panu Tadeuszu” (1999) i Rejenta w “Zemście” (2002).

Do znanych ról filmowych Seweryna należą również kreacje: De Fleurville’a w “Całkowitym zaćmieniu” (1995) w reż. Agnieszki Holland, Jeremiego Michała Wiśniowieckiego w “Ogniem i mieczem” (1999) w reż. Jerzego Hoffmana, kardynała Stefana Wyszyńskiego w “Prymas. Trzy lata z tysiąca” (2000) w reż. Teresy Kotlarczyk, Adama Warczewskiego w “Różyczce” (2010) w reż. Jana Kidawy-Błońskiego. W ostatnich latach szczególnie istotna okazała się dla Seweryna rola Zdzisława Beksińskiego w filmie “Ostatnia rodzina” (2016) w reż. Jana P. Matuszyńskiego, za którą otrzymał m.in. Złote Lwy (2016) i Orła (2017).

Jako reżyser filmowy zadebiutował w 2006 r. obrazem “Kto nigdy nie żył…”, w którym główną rolę zagrał Michał Żebrowski. Do Polski Seweryn wrócił na stałe w 2010 r. W styczniu 2011 r. objął funkcję dyrektora Teatru Polskiego. Jako gospodarz tego miejsca stawia na łączenie tradycji z nowoczesnością.

Andrzej Seweryn jest laureatem wielu nagród i wyróżnień. W 1994 r. otrzymał Order Sztuk Pięknych i Nauk Humanistycznych, w 1999 r. – Ordre National du Merite. W 2005 r. został odznaczony Orderem Legii Honorowej, a w 2008 r. – Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski.