Ambasador RP z okazji Święta Niepodległości: dziękuję za promowanie Polski

Ceremonia wojskowa, związana z przywróceniem imienia i nazwiska na nagrobku polskiego żołnierza, pochowanego jako nieznanego na cmentarzu wojennym w Bayeux we Francji w Normandii/Fot. Jadwiga Kedziela, Zbigniew Adamek

Diaspora polska we Francji zawsze z sercem uczestniczy w promowaniu najważniejszych wydarzeń z historii Polski, obchodów rocznicowych i niepodległościowych. Pragnę przy tej okazji gorąco podziękować środowisku polonijnemu za aktywność w promowaniu Polski i upamiętnianiu wydarzeń historycznych. Szczególne podziękowania należą się dzieciom ze szkół polskich i polonijnych, które dumnie nam towarzyszą, kombatantom, którzy z godnością i honorem prezentują polskie sztandary, a także wszystkim, którym Polska jest bliska – podkreśla w wywiadzie dla www.polskifr.fr ambasador RP we Francji Tomasz Młynarski. Mówi takż m.in. o relacjach polsko-francuskich.

Jakie wydarzenia upamiętnią 101. rocznicę odzyskania niepodległości przez Polskę?

Program obchodów setnej rocznicy odzyskania niepodległości został zaplanowany na kilka lat i będzie trwał do 2022 roku. Tak doniosłe wydarzenie wymaga bowiem odpowiedniej oprawy. Dlatego w tym roku kontynuujemy działania promocyjne dotyczące rocznicy 1918 roku, ale nawiązujemy przy tym także do setnej rocznicy odnowienia polsko-francuskich stosunków dyplomatycznych. Z tej okazji w kwietniu tego roku Poczta Polska wraz z La Poste wyemitowały wspólnie znaczek pocztowy. Upamiętnia on dwie zasłużone dla naszej niepodległości postaci – generała Józefa Hallera i kapitana Charles’a de Gaulle’a, przyszłego generała i prezydenta Francji. Historia dochodzenia naszego narodu do niepodległości w 1918 to także opowieść o przetrwaniu polskiego ducha narodowego. Otwarta pod koniec września w muzeum Louvre-Lens wystawa „Polska 1840–1918. Malować duszę narodu” pozwala zrozumieć naszą wrażliwość i głęboko zakorzenione wartości. Zachęcam wszystkich do jej odwiedzenia. Dla Polaków jest to wspaniała możliwość zobaczenia na żywo dzieł naszych mistrzów. Jestem pewien, że odniesie ona we Francji duży sukces.

Przy okazji Święta Niepodległości w listopadzie tradycyjnie odwiedzamy również polskie miejsca pamięci i oddajemy hołd zasłużonym rodakom spoczywającym na francuskiej ziemi. Pamiętajmy jednak, że rok 2019 obfituje w inne, niezwykle ważne rocznice. Wśród nich, przełomowe w historii Polski, 20-lecie członkostwa w NATO i 15-lecie przystąpienia naszego kraju do Wspólnoty Europejskiej. W październiku i listopadzie organizujemy konferencje mające przypomnieć francuskiej publiczności o tych rocznicach. W czerwcu i w sierpniu wspominaliśmy z kolei udział polskich żołnierzy w bitwie o Normandię, przy okazji 75. rocznicy tych walk. Z tej okazji zainaugurowaliśmy pomniki upamiętniające polskich bohaterów w Plumetot, Hermanville-sur-Mer, Soignolles i Potigny, a także pamiątkowe tablice w Coudehard i na wzgórzu Montormel, ku czci żołnierzy I Dywizji Pancernej Generała Maczka, których zaangażowanie było kluczowe w końcowej fazie bitwy.

Jak ocenia Pan Ambasador wkład Polonii francuskiej w działania niepodległościowe?

Bardzo wysoko i bardzo aktywnie. Niemal w każdym tygodniu w Ambasadzie RP odbywają się koncerty, seminaria, pokazy filmów z inicjatywy lub z udziałem Polonii. Diaspora polska we Francji zawsze z sercem uczestniczy w promowaniu najważniejszych wydarzeń z historii Polski, obchodów rocznicowych i niepodległościowych zarówno tych, które organizuje Ambasada RP w Paryżu jak i tych, które organizowane są przez stowarzyszenia polonijne. Miniony rok był w tym zakresie szczególnie ważny, obchodziliśmy bowiem 100. rocznicę odzyskania Niepodległości RP. W tym roku przypadały nie mniej ważne rocznice, a mianowicie 75. rocznica Bitwy o Normandię, 75-lecie wybuchu Powstania Warszawskiego czy 80. rocznica Wybuchu II wojny Światowej. Cieszę się, że środowiska polonijne aktywnie włączyły się we wszystkie te uroczystości, z okazji których w Ambasadzie RP odbyły się rozliczne wydarzenia, co traktuję jako wyraz solidarności i więzi z krajem pochodzenia.  Dlatego pragnę przy tej okazji gorąco podziękować środowisku polonijnemu za aktywność w promowaniu Polski i upamiętnianiu wydarzeń historycznych. Szczególne podziękowania należą się dzieciom ze szkół polskich i polonijnych, które dumnie nam towarzyszą, kombatantom, którzy z godnością i honorem prezentują polskie sztandary, a także wszystkim, którym Polska jest bliska.

Jakie wyzwania stają dziś przed Polonią i Polakami we Francji?

Największe wyzwanie, które dotyczy nas wszystkich, to współpraca w zakresie budowania dobrego wizerunku Polski i Polaków. Dużo w tym zakresie robimy, ale nie możemy ustawać w naszych wysiłkach. Inne dotyczą, między innymi, rozwoju szkolnictwa polskiego za granicą, czyli utrzymania i tworzenia nowych szkół polskich we Francji i w konsekwencji zwiększania liczby dzieci uczących się języka polskiego. Równie istotnym zadaniem jest ochrona polskiego dziedzictwa narodowego za granicą, która wyraża się dbałością i troską o polskie zabytki i miejsca pamięci we Francji. Przykładem są cmentarz Montmorency, polskie cmentarze i pomniki.  Kolejnym ważnym wyzwaniem, które stoi obecnie przed Polonią paryską, jest uregulowanie kwestii Domu Kombatanta i jego przyszłego statusu, w które Ambasada RP aktywnie się zaangażowała. Wreszcie, pamiętajmy, że aktywizacja młodego pokolenia Polaków, którzy urodzili się już za granicą, do współpracy i integracji ze środowiskiem polonijnym jest czymś, na czym powinno nam szczególnie zależeć. Stworzenie pomostu łączącego różne pokolenia Polaków we Francji przyczynić się może tylko do umocnienia naszej wspólnej tożsamości na ziemi francuskiej. Celem na przyszłość powinna być także konsolidacja polskiego środowiska polonijnego. Stworzenie silnej reprezentacji francuskiej Polonii spowoduje, że jej głoś będzie lepiej słyszalny przez władze państwowe i samorządowe w Polsce i we Francji.

Proszę o podsumowanie dotychczasowych wydarzeń związanych z Polsko-Francuskim Rokiem Nauki.

Inicjując wiosną tego roku Polsko-Francuski Rok Nauki postawiłem sobie za cel rozwój kontaktów i sieci powiązań pomiędzy środowiskami akademickimi i naukowymi z obu krajów. Na Polsko-Francuski Rok Nauki składa się wiele przedsięwzięć. Są one organizowane i realizowane w Polsce i we Francji zarówno odgórnie przez instytucje państwowe jak i oddolnie przez poszczególne ośrodki badawcze. Rok Nauki rozpoczęliśmy Polsko-Francuskim Forum Rektorów, które odbyło się na Sorbonie. W lipcu mieliśmy zaszczyt gościć w Ambasadzie RP w Paryżu Polsko-Francuski Kongres Chemiczny. W listopadzie w Warszawie odbędzie się V Polsko-Francuskie Forum Nauki i Innowacji. Również w listopadzie organizujemy w Ambasadzie konferencję na temat Unii Europejskiej. Weźmie w niej udział kilkunastu profesorów z polskich i francuskich ośrodków uniwersyteckich. Chcemy aby naukowcy dokonali pogłębionej wymiany poglądów, ale chcemy także dać kadrze akademickiej z obydwu krajów możliwość nawiązania nowych kontaktów. W międzyczasie zrealizowanych zostało wiele innych projektów na uczelniach polskich i francuskich. W sumie w Polsce i we Francji odbyło się dotychczas prawie 30 projektów. Do końca roku planowanych jest jeszcze kolejnych 15, a być może więcej, ponieważ nadal spływają do nas zgłoszenia wydarzeń planowanych przed końcem tego roku.

Na zakończenie Roku Nauki zostanie wręczona po raz pierwszy Polsko-Francuska Nagroda Naukowa im. Marii Skłodowskiej i Pierre’a Curie dla dwójki współpracujących ze sobą naukowców z Polski i Francji w dowód uznania ich wspólnych osiągnięć badawczych przyczyniających się do zacieśnienia współpracy naukowej między naszymi krajami.
Realizowane wydarzenia pokazują nam jak duży jest potencjał współpracy naukowej pomiędzy Polską i Francją. Ten mało widoczny dotychczas obszar zasługuje na promocję i dalszy rozwój.

Jakie cele udało się osiągnąć?

Promowanie wśród szerszego grona odbiorców istniejącej już współpracy pomiędzy polskimi i francuskimi ośrodkami naukowymi i badawczymi oraz ułatwianie nawiązywania nowych kontaktów pomiędzy badaczami pochodzącymi z naszych krajów są, tak jak wspomniałem, głównymi celami, które sobie postawiliśmy. Wierzymy, że nowe kontakty w tym środowisku pozwolą na nawiązywanie nowych form współpracy, tworzenia nowych polsko-francuskich zespołów badawczych. A to może tylko się przysłużyć naszym dwóm krajom. Zrealizowane projekty i pozytywny odzew jaki słyszymy utwierdzają nas w tej opinii. Dzięki projektom organizowanym w ramach Roku Nauki spotkali się przedstawiciele wielu dziedzin nauki zarówno ścisłych (chemia, biologia, medycyna, fizyka, matematyka, geografia, inżynieria) jak i humanistycznych (historia, literatura, socjologia, politologia, kulturoznawstwo, lingwistyka). Angażowały one naukowców z Warszawy, Krakowa, Wrocławia, Torunia, Łodzi, Paryża, Lille, Besançon, Orleanu, Brestu, czy Valenciennes.

W jakim punkcie są dziś relacje polsko-francuskie?

Przypadająca w tym roku 100. rocznica odnowienia stosunków dyplomatycznych pomiędzy Polską a Francją oraz stulecie zawarcia porozumień otwierających drogę do masowego napływu Polaków do Francji stanowią dobrą okazję do przypomnienia wielopłaszczyznowych relacji wiążących nasze kraje. Ten bilans przeszłości stanowi też dobry punkt odniesienia do budowy projektów przyszłości. Dzisiaj, gdy Europa ponownie mierzy się z burzliwymi zmianami na arenie międzynarodowej, konfliktem na Wschodzie, kryzysami na Południu, zagrożeniami, które nie znają granic państwowych, silne partnerstwo polsko-francuskie jest jeszcze bardziej potrzebne niż 100 lat temu. Przyszłość projektu europejskiego tego wymaga. Europa musi inwestować więcej we własne bezpieczeństwo i potrzebne są działania, które zjednoczą Europejczyków zamiast pogłębiać podziały między nimi. Wraz z powołaniem do życia nowej Komisji Europejskiej przed nami debaty decydujące o przyszłości UE na kolejne dekady. Na początek budżetowe. Zapewnienie odpowiedniego finansowania w obszarach decydujących o rozwoju i konkurencyjności UE czy utrzymanie silnej wspólnej polityki rolnej, będzie ważnym, wspólnym celem Francji i Polski.

Niemniej istotne jest zapewnienie bezpieczeństwa Europy i Europejczyków. Dlatego Polska, rozumie potrzebę rozwoju zdolności obronnych UE, za czym bardzo aktywnie opowiada się Francja. Niemniej powinno odbywać się to w uzupełnieniu do zdolności i gwarancji NATO, które pozostaje gwarantem bezpieczeństwa Polski i Europy. Biorąc pod uwagę tempo rozwoju polskiej gospodarki, stajemy się rzeczywistym motorem europejskiego wzrostu – obecnie ok. 5% wzrostu PKB, praktycznie zerowy deficyt budżetowy, niespełna 50% dług publiczny. Francja może tylko skorzystać budując rzeczywiste, strategiczne partnerstwo z Warszawą. Rozwój i innowacje czy wspólne podejście do rozwoju jednolitego rynku cyfrowego to obszary gdzie Polska i Francja powinny mówić jednym głosem. Propozycje opodatkowania działalności gigantów cyfrowych w UE to inny przykład wspólnego kierunku działań. Podobnie jest z walka z szarą strefą w sferze podatkowej, gdzie polska odnotowuje duże sukcesy, które coraz bardziej interesują partnerów europejskich.

Co jest największym wyzwaniem w kontaktach Polski i Francji w ramach UE?

Unia Europejska to wspólnota, której członkowie mają inne doświadczenia historyczne, różny poziom rozwoju gospodarczego, ale i tempo wzrostu. Dlatego mimo wspólnoty wartości, dziedzictwa kulturowego i historycznego jakie nas łączy niejednokrotnie toczymy zacięte dyskusje w Brukseli jak najlepiej zapewnić ochronę naszych obywateli, zapewnić rozwój kraju i całej wspólnoty.
W mojej ocenie wyzwania jakie pojawiają się w dyskusjach między Polską a Francją niejednokrotnie są wynikiem nieporozumień czy braku zrozumienia przyczyn stanowiska zajmowanego przez partnera. Dlatego moim celem jako ambasadora RP jest wyjaśnianie naszym francuskim partnerom zmian zachodzących w Polsce, wynikających z tego celów naszych działań i poszukiwanie wspólnego mianownika. Tylko w ten sposób będziemy w stanie znaleźć porozumienie w tak ważnych sprawach jak przyszłość wspólnego rynku, ochrony granic, kwestii migracji czy przeciwdziałania zmianom klimatycznym. Widzę w każdej z tych spraw nie tyle wyzwanie co okazję do zintensyfikowania dialogu między Polską a Francją. Jednym z takich tematów jest na pewno wypracowanie wspólnego podejścia do unijnej polityki migracyjnej i azylowej. Polska i Francja zgadzają się co do konieczności zwalczania przyczyn migracji u źródła i akcentujemy wspólnie potrzebę ochrony granic UE. Tematem rozbieżności pozostaje kwestia relokacji migrantów w przypadku ich masowego napływu. Ale jestem przekonany, że i w tym zakresie znajdziemy porozumienie.

Kolejną sprawą jest podejście do wyzwań związanych z ochroną klimatu. Walka ze zmianami klimatycznymi jest priorytetem dla naszego pokolenia. Poszukując rozwiązań w tym zakresie w ramach UE uwrażliwiamy naszych partnerów na fakt, że Polska energetyka nadal oparta jest na węglu z racji dziedzictwa okresu komunistycznego. Z tego powodu koszty transformacji sektora energetycznego są dla nas znacznie większe niż w niektórych państwach Europy Zachodniej. Dlatego liczymy na solidarność partnerów europejskich, którzy powinni brać pod uwagę naszą rzetelność w realizacji dotychczasowych wspólnych celów klimatycznych. Naszego zaangażowania i konstruktywnego podejścia dowiedliśmy organizując z sukcesem konferencję klimatyczną w Katowicach w 2018 r. (COP24), której wyniki pozwolą na prawidłowe wdrożenie Porozumienia paryskiego z 2015 r. Pamiętajmy również, że Polska w ciągu ostatnich 30 lat zredukowała o 30 % emisje gazów cieplarnianych przy równoczesnym wzroście gospodarczym średnio 5% PKB rocznie, co jest ewenementem na skalę światową.