Albi – stolica katarów, zabytkowe miasto rodzinne Toulouse-Lautreca

Położone w Oksytanii Albi należy do jednych z najpiękniejszych francuskich miast. Od 2010 roku miejscowość wpisana została na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Zabytkowa starówka z monumentalną katedrą i zapierającymi dech w piersiach widokami warte są przynajmniej jednodniowej wizyty.

Położone nad rzeką Tarn Albi należy do miast często odwiedzanych przez turystów, zafascynowanych śladami katarów, zwanych inaczej, z uwagi na swoją stolicę albigensami – wyznawców dualistycznej religii, będącej synkretyzmem gnostycyzmu i chrześcijaństwa. Wskutek działania inkwizycji i krucjaty, ogłoszonej przez papieża Innocentego III na początku XIII wieku, herezja katarska i jej wyznawcy zostali całkowicie wytępieni.

Zbigniew Herbert, w jednym z esejów ze zbioru “Barbarzyńca w ogrodzie” opisuje teologię katarów jako wyznanie nade wszystko uznające

(...) jaskrawy dualizm, przyjmujący działanie we wszechświecie dwu potęg: Dobra i Zła, uznanie świata za dzieło Demona, a więc odrzucenie Starego Testamentu), co prowadziło do skrajnego potępienia ciała i materii, a w dziedzinie moralnej do surowej ascezy. Podłoże psychologiczne tych poglądów stanowiła fascynacja i złem pieniącym się w ówczesnym świecie, łatwa do wytłumaczenia w epoce przełomów, gwałtów i wojen.

Choć realnych ślady bytności katarów są tu dość trudne do wytropienia, miasto jest żywym świadkiem wielu niezwykłych historii i miejscem ze znakomicie zachowaną średniowieczną architekturą, pozwalającą sobie uzmysłowić gorącą atmosferę zamierzchłych czasów.

Znajdująca się w Albi monumentalna katedra świętej Cecylii została wzniesiona także jako wyraz tryumfu wiary katolickiej nad herezją. Rozpoczęta w 1282 i zakończona w 1480 roku budowla, wzniesiona z charakterystycznej dla regionu czerwonej cegły, jest jedną z najlepiej zachowanych średniowiecznych świątyń we Francji.

W środku znajdują się niezwykle bogate freski, w tym monumentalne wyobrażenie “Sądu ostatecznego” (1474-1484), znajdujące się na organach. Pierwotnie malowidło zajmowało powierzchnię 270 m², jednak w XIX wieku uległo częściowemu zniszczeniu.

We wnętrzu znajduje się lektorium – wydzielona koronkowym gotyckim murem strefa, izolująca kapitułę kanoników od reszty wiernych podczas mszy świętej. To unikalny zabytek, pozostało bowiem niewiele kościołów, gdzie zachował się ów element architektury sakralnej.

Albi jest także miastem, w którym urodził się jeden z najsłynniejszych francuskich artystów – Henri de Toulouse-Lautrec (1864-1901), znanego z tworzenia unikalnych postimpresjonistycznych plakatów, reklamujących przedstawienia teatralne i wodewilowe.

Toulose-Lautrec słynął także z dokumentowania nocnego życia Paryża doby fin de siècle, w szczególności uwieczniając sceny rozgrywające się w legendarnym kabarecie Moulin Rouge. W Albi znajduje się muzeum jego imienia, obecnie czasowo zamknięte ze względu na pandemię.

To nie jedyne godne polecenia miejsca w Albi. Na starówce, gubiąc się między nastrojowymi, wąskimi uliczkami, co rusz można natrafić na zabytkowe budynki.