178 lat temu zmarł Józef Antoni Kossakowski – adiutant Napoleona

Kazimierz Wojniakowski, Portret Józefa Kossakowskiego, 1794, wikimedia (domena publiczna)

Józef Antoni Kossakowski herbu Ślepowron urodził się w 1772 r. w Marciniszkach na Litwie. Był synem kasztelana inflanckiego Antoniego oraz Eleonory (z domu Straszewicz). Po latach został generałem wojsk francuskich oraz adiutantem Napoleona I.

Józef Antoni uczęszczał do pojezuickiej szkoły pijarów w Wilnie.

Przysługiwały mu tytuły starosty zasielskiego, zasmudzkiego i perebudzkiego.

W 1792 r. młody Kossakowski wziął udział w wojnie polsko-rosyjskiej jako chorąży 8. chorągwi I brygady kawalerii narodowej Wielkiego Księstwa Litewskiego. Stryj Szymon pomógł mu w awansie na majora i dowódcę III brygady kawalerii narodowej.

Po wojnie Józef Antoni miał podobno zostać duchownym, współpracownikiem stryja Józefa Kazimierza Kossakowskiego, biskupa inflanckiego.

28.10.1842 r. – umiera Józef Antoni Kossakowski herbu Ślepowron.

Był odznaczony:
– dwukrotnie Legią Honorową;
– Krzyżem Kawalerskim Orderu Korony Żelaznej;
– Krzyżem Kawalerskim Orderu Obojga Sycylii;
– Krzyżem de la Fleur de Lys. pic.twitter.com/MGaO6pmCx6

— Historia Fotografią Pisana (@Jan34733995) October 28, 2020

W czasie konfederacji targowickiej był konsyliarzem konfederacji generalnej litewskiej. Brał udział również w insurekcji kościuszkowskiej.

Później Kossakowski został współpracownikiem Napoleona po przybyciu wodza Francuzów na ziemie litewskie, reprezentując Litwę w jego sztabie. Pełnił funkcję adiutanta przy Sztabie Cesarskim; był członkiem Gwardii Honorowej.

3 sierpnia 1812 Kossakowski został dowódcą pułku strzelców pieszych litewskich i z okręgu połockiego. Był uczestnikiem kampanii 1812, 1813 i 1814. Ciekawostką jest, że przez 3 dni był formalnie gubernatorem Moskwy.

W 1814 Józef Antoni przeszedł ciężką chorobę. Otrzymał tytuł hrabiego cesarstwa francuskiego, był także kawalerem maltańskim. Inną ciekawostką jest też to, że po powrocie do sztabu Napoleona był świadkiem abdykacji cesarza w Fontainebleau (jako jedyny Polak obok Stanisława Wąsowicza).

Po latach Kossakowski powrócił na Litwę. Słynął z zamiłowania do kolekcji pamiątek wojskowych i napoleońskich. Ciekawe, że posiadał m.in. mundur i włosy Napoleona. W Łukojniach, w parku na jego posiadłości, znajdował się pomnik konia, na którym Józef Antoni odbywał kampanie u boku Napoleona.

Kossakowski zmarł 28 października 1842 w Łukojniach, pochowano go w Janowie na Litwie.

Został dwukrotnie odznaczony Legią Honorową.

Swego czasu można było spotkać podobiznę Kossakowskiego na banknocie 20 marek polskich. Otrzymał też inne odznaczenie francuskie – Krzyż de la Fleur de Lys.

Czytaj też:

Napoleon i „gdańska czekolada”, czyli tajemniczy prezent >>> 

Źródło informacji: banknotypolskie.pl, wikipedia za Polski Słownik Biograficzny. T. XIV. 1968-1969., artykuł autorstwa Zofii Kossakowskiej-Szanajcy