Siostry zakonne ratowały tysiące Żydów w czasie Holokaustu

Wśród uczennic szkoły sióstr nazaretanek ukrywane były żydowskie dziewczęta, fot. archiwum sióstr nazaretanek

Podczas II wojny światowej ponad dwa tysiące sióstr zakonnych narażało życie, ratując Żydów przed Zagładą. Ukrywały dzieci w klasztorach, fałszowały dokumenty i organizowały schronienie. Ich odwaga i poświęcenie ocaliły tysiące istnień. 24 marca, w Narodowy Dzień Pamięci Polaków Ratujących Żydów, przypominamy o ich heroizmie – cichym, ale niezapomnianym świadectwie człowieczeństwa w czasach nieludzkich.

Siostra Eutalia Jadwiga Wismont i nazaretanki z Warszawy

Podczas niemieckiej okupacji w Warszawie siostry nazaretanki prowadziły szkołę i internat przy ulicy Czerniakowskiej. Wśród uczennic nazaretanki ukrywały żydowskie dziewczęta, które nie tylko otrzymywały tu pomoc i schronienie, ale także wykształcenie. Kluczową postacią w tej akcji była siostra Eutalia Jadwiga Wismont, która została odznaczona medalem „Sprawiedliwy wśród Narodów Świata”. Jej imię stało się symbolem wspólnej, cichej pomocy udzielanej przez nazaretanki.

Siostry Franciszkanki Rodziny Maryi – opiekunki w domach dziecka

Franciszkanki Rodziny Maryi, kierowane przez matkę Matyldę Getter, udzieliły schronienia setkom żydowskich dzieci w swoich sierocińcach i klasztorach. Siostry zorganizowały pomoc, w tym wydawanie fałszywych metryk chrztu, co pozwoliło dzieciom przyjąć nową tożsamość i przetrwać okres okupacji. Dla Franciszkanek pomoc prześladowanym była oczywistym obowiązkiem moralnym, mimo ryzyka i grożących konsekwencji.

Siostry Urszulanki – klasztory jako kryjówki

W wielu polskich klasztorach siostry Urszulanki przyjmowały pod swój dach zarówno dzieci, jak i dorosłych Żydów. W warunkach ciągłego zagrożenia urszulanki nie tylko ukrywały osoby narażone na deportację, ale też pomagały im w zdobywaniu fałszywych dokumentów, umożliwiających przetrwanie okupacji. Działania te odbywały się w ciszy, z zachowaniem maksymalnej ostrożności, co pozwoliło wielu osobom uniknąć tragicznego losu.

Dlaczego ten dzień jest ważny?

Narodowy Dzień Pamięci Polaków Ratujących Żydów został ustanowiony, aby przypomnieć o odwadze i humanitaryzmie tych, którzy w obliczu wojny nie bali się pomagać bliźnim. Siostry zakonne były jedną z wielu grup, które ryzykowały życiem, ale ich wkład w ratowanie Żydów pozostaje wyjątkowy. Działały nie tylko w ramach indywidualnych decyzji, ale też jako część większych wspólnot, które zorganizowały realną pomoc dla setek ludzi. Warto podkreślić, że przedstawione przykłady dotyczą trzech zgromadzeń, ale w całej Polsce działało wiele innych wspólnot zakonnych, które również udzielały pomocy i zasługują na naszą pamięć.

Pamięć o tych historiach ma znaczenie nie tylko dla Polski, ale i dla całego świata. Opowieści o siostrach ratujących życie pokazują, że nawet w czasach największych tragedii gesty solidarności i odpowiedzialności mogą decydować o przetrwaniu. W ten szczególny dzień pamięci, oddajmy hołd wszystkim, którzy swoją codzienną postawą i działaniami przyczynili się do ratowania ludzkich istnień.

Sisters News Service

 

czytaj też: >>> Mądrze zmieniać świat – siostry zakonne dla dziewcząt i kobiet nauki <<<