Rocznicowy 28 czerwca – wydanie “Pana Tadeusza”, Traktat Wersalski, Poznański Czerwiec, unia lubelska…

Tak się składa, że 28 czerwca świętujemy kilka istotnych rocznic. Tego dnia przypada 185 rocznica publikacji epopei narodowej “Pan Tadeusz”. Dokładnie 100 lat temu podpisano Traktat Wersalski kończący I wojnę światową. Dzisiaj przypada też 105 rocznica zamachu w Sarajewie, który zapoczątkował I wojnę światową. 63 lata temu rozpoczął się pierwszy w dziejach PRL strajk generalny, znany jako Poznański Czerwiec. 450 lat temu przyjęto unię lubelską, na mocy której powstała Rzeczpospolita Obojga Narodów (traktat podpisano 1 lipca).

“Pan Tadeusz” to jedna z kluczowych pozycji na liście najważniejszych dzieł literackich w historii Polski. Warto pamiętać, że epopeja Adama Mickiewicza ujrzała światło dzienne dokładnie 28 dnia czerwca 1834 r.

Poloneza czas zacząć! Pan Tadeusz #GoogleDoodlehttps://t.co/sP4bK9gLia

— Aleksander Szlęzak (@OlekSzlezak) June 28, 2019

100 lat temu, 28 czerwca 1919 r., w Sali Lustrzanej pałacu wersalskiego państwa zwycięskiej koalicji podpisały traktat pokojowy z Niemcami. Był on najważniejszym z układów kończących I wojnę światową, w której zginęło około 9 milionów żołnierzy, a około 20 milionów zostało rannych. Jednym z jego postanowień było przyznanie Polsce większości ziem zaboru pruskiego oraz przeprowadzenie plebiscytów na Warmii, Mazurach i Górnym Śląsku.

Zaproszenia Sekretariatu Generalnego Konferencji Pokojowej w Paryżu dla członków polskiej delegacji, skład naszej delegacji na konferencję i mapki dotyczące granic można zobaczyć na wystawie online Archiwum Akt Nowych poświęconej Traktatowi Wersalskiemu.

105 lat temu, 28 czerwca 1914 r., w Sarajewie od kul serbskiego zamachowca zginął austriacki następca tronu arcyksiążę Franciszek Ferdynand wraz z żoną Zofią. W wyniku zamachu Austro-Węgry wypowiedziały wojnę Serbii, co wywołało konflikt, który do 1918 r. pochłonął życie ok. 9,5 mln żołnierzy.

63 lata temu, 28 i 29 czerwca 1956 r., w Poznaniu doszło do robotniczych protestów, które przerodziły się w walki uliczne. Władze komunistyczne do ich stłumienia użyły wojska. W konsekwencji tragicznych wydarzeń znanych jako Poznański Czerwiec śmierć poniosło co najmniej 58 osób, rannych było około 240.

28 czerwca 1569 r. Korona Królestwa Polskiego i Wielkie Księstwo Litewskie przyjęły tzw. unię lubelską, na mocy której 1 lipca tamtego roku powstał nowy organizm państwowy – Rzeczpospolita Obojga Narodów. Była to tzw. unia realna. Do tej pory obowiązywała unia personalna, a Polska i Litwa były połączone jedynie osobą władcy. Na mocy unii lubelskiej Polacy i Litwini mieli wspólne monarchię, herb, sejm, walutę i politykę zagraniczną oraz obronną. Natomiast oddzielne pozostały skarb, urzędy, sądownictwo i wojsko.

Obraz Jana #Matejko "Unia Lubelska" wyruszył w podróż z @MuzeumLubelskie do Pałacu Władców w #Wilno, gdzie 6 lipca z okazji #UniaLubelska450 będzie go można obejrzeć na wystawie "Lublin – miasto unii Litwy i Polski". Otworzą ją @MarekKuchcinski @PranckietisV. fot. Muzeum Lub. pic.twitter.com/26il8MsGNv

— Lenkijos institutas (@PLInst_Vilnius) June 27, 2019

Dzisiaj odbywają się też uroczyste obchody zawarcia unii lubelskiej w Maison de l’Europe w Paryżu >>>

Zapraszamy do dzielenia się też innymi rocznicami, które świętujemy 28 czerwca.