Hervé Le Tellier laureatem Nagrody Goncourtów

Hervé Le Tellier au séminaire Oulipo de La Paillette en mars 2020. fot. Vincente CC BY-SA 4.0 / Wikimedia Commons

W poniedziałek 30 listopada ogłoszono laureata prestiżowej literackiej Nagrody Goncourtów. Tegorocznym triumfatorem okazał się Hervé Le Tellier. Pisarz został wyróżniony za powieść L’Anomalie (wyd. Gallimard).

Pierwotnie nagroda miała zostać przyznana 10 listopada, jednak Académie Goncourt zdecydowała się przełożyć ogłoszenie werdyktu, tak by zbiegło się z otwarciem księgarni.

Komplementów Le Tellierowi nie szczędzili członkowie Akademii, Tahar Ben Jelloun i Eric-Emmanuel Schmitt.

“Nigdy nie spodziewasz się nagrody takiej jak Nagroda Goncourtów. Nie piszemy dla nagród, nie wyobrażamy sobie, że je otrzymamy” – oświadczył Le Tellier podczas wideokonferencji. “To wcale nie było w moich planach” – zwycięzca nie krył zaskoczenia.

Le prix Goncourt pour Hervé Le Tellier avec "L'Anomalie" #AFP pic.twitter.com/stQnPceySU

— Agence France-Presse (@afpfr) November 30, 2020

Nagrodzona książka łączy w sobie rozmaite gatunki – kryminał, powieść psychologiczną i SF. Ósma powieść Telliera opowiada o konsekwencjach dziwnego lotu Paryż-Nowy Jork, który odbył się dwukrotnie, z tymi samymi pasażerami, w odstępie kilku miesięcy. Wśród pasażerów lotu Paryż-Nowy Jork są Blake, szanowany ojciec rodziny i jednocześnie płatny zabójca, Slimboy – nigeryjska gwiazda popu, Joanna – budząca grozę prawniczka, którą dopadają błędy młodości, oraz Victor Miesel, pisarz, który z dnia na dzień stał się sławny.

Le Tellier jest członkiem OuLiPo, grupy literackiej, która bawi się gatunkami literackimi, ograniczeniami i paradoksami języka francuskiego. OuLiPo została założona 24 listopada 1960 przez pisarza Raymonda Queneau i matematyka François Le Lionnais. Jej nazwa to skrótowiec od “Warsztatu Literatury Potencjalnej” (Ouvroir de Littérature Potentielle, OuLiPo lub Oulipo). Jej członkowie, m.in. Jacques Bens, Noël Arnaud, Jacques Duchteau, Jean Lescure, Jean Quéval, Georges Perec, oraz członkowie honorowi – m.in. Marcel Duchamp, Italo Calvino, Harry Mathews – organizowali quasi–naukowe spotkania i seminaria, wydawali książki z manifestami, tekstami teoretycznymi i ich realizacjami literackimi. Członkowie QuLiPo konstruują swe dzieła w oparciu o wzory i prawa obowiązujące w matematyce (kombinatoryka, teoria gier) oraz lubują się też w grach słownych.

Urodzony 21 kwietnia 1957 r. Le Tellier studiował matematykę, zanim został dziennikarzem specjalizującym się w tematyce naukowej. Ma również doktorat z lingwistyki. Jest autorem zbiorów poezji, opowiadań, relacji z podróży, erotyków i esejów, sztuk teatralnych i powieści. Jedną z jego najnowszych publikacji jest “Esthetique de l’OuLiPo” (tł. “Estetyka OuLiPo”). Pisarz regularnie współpracuje z dziennikiem “Le Monde”, gdzie prowadzi kronikę satyryczną.

W związku z pandemią Akademia Goncourtów przyznała pierwsze nagrody literackie za 2020 rok, o pół roku wcześniej niż zazwyczaj – na wiosnę – co miało na celu wsparcie dotkniętego kryzysem rynku księgarskiego. Nagrodę za debiut otrzymała dziennikarka i producentka radiowa Maylis Besserie za powieść “Le tiers temps” (“Trzeci wiek”) o ostatnich dniach życia irlandzkiego dramaturga i pisarza Samuela Becketta. Książka wydana w lutym przez wydawnictwo Gallimard opisuje czas spędzony przez Becketta w paryskim domu spokojnej starości “Le tiers-temps”.

Nagroda za opowiadania została przyznana pisarce Anne Serre za zbiór zatytułowany „Au coeur d’un ete tout en or” (“W sercu złotego lata”), jako najlepszą biografię nagrodzono Thierry’ego Thomasa za „Hugo Pratt, trait pour trait” (“Hugo Pratt, kreska za kreską”), a w kategorii poezja nagrodę przyznano Michelowi Deguy za całokształt twórczości.

Przyznawana od 1903 roku główna Nagroda Goncourtów jest najbardziej prestiżową nagrodą literacką we Francji, choć jej materialna wartość jest symboliczna. Jednak renoma wyróżnienia sprawia, że sprzedaż nagrodzonych książek wyraźnie wzrasta.

Od 1988 r. swoją nagrodę Goncourtów wręczają francuscy licealiści – Prix Goncourt des Lyceens. Od 1998 r. polską nagrodę Goncourtów – La Liste Goncourt-le choix polonais – przyznaje jury złożone ze studentów romanistyki z całej Polski. W tym roku polscy studenci zadecydowali tak samo jak francuscy akademicy – w październiku ogłoszono, że nagroda “Polski wybór Nagrody Goncourtów” przypadła powieści “L’anomalie” Hervé Le Telliera. “Tegoroczną nagrodę Polski wybór Nagrody Goncourtów otrzymuje Hervé Le Tellier za powieść +L’anomalie+ za przewrotne połączenie logiki i absurdu zarówno formy, jak i treści, wywołujące u czytelnika niepokój i niezrozumienie, które, jak pisze sam autor, przewyższa wiedzę, inteligencję i geniusz. Wyróżniając się formą +L’anomalie+, zadaje pytanie o granice naszego pojmowania świata – uznało jury polskich romanistów.

Źródła:
FRANCETVINFO 
PAP