Matejko, Malczewski i Wyspiański w Louvre-Lens

Fot. J. Barełkowska/ Nowoczesny pawilon Muzeum Louvre -Lens

„Reytan” – olbrzymich rozmiarów płótno, 282 x 487 cm, jakie wyszło spod pędzla Jana Matejki opuściło Zamek Królewski w Warszawie. Dzieło wybitnego malarza, polskiego Leonardo da Vinci, otwiera prezentację polskiego malarstwa w Muzeum w Lens, filii Muzeum Louvre. Placówkę otwarto w 2012 r. Srebrno- szklane pawilony postawiono na dawnych kopalniach odkrywkowych, gdzie w latach 30-tych pracowali polscy górnicy. Do dzisiaj w mieście zamieszkują kolejne pokolenia polskiego pochodzenia.

Na czasową wystawę rozpoczynającą się 25 września polskie kuratorki ekspozycji, Iwona Danielewicz wraz z Agnieszką Rosales z Muzeum Narodowego w Warszawie, wybrały 130 obrazów z lat 1840- 1918. Na tak prestiżową wystawę w Lens, gdzie nie tak dawno temu, pokazywano dzieła Rubensa oraz gdzie „czasowo” królowali etruskowie, nie mogło zabraknąć ”Stańczyka” -Jana Matejki. Ani też ”Melancholii / 240 x 139 cm/ arcydzieła Jacka Malczewskiego z poznańskiego Muzeum Narodowego. Płótno pochodziło niegdyś z Galerii Raczyńskich w pałacu w Rogalinie. W dzieciństwie patrzyli nań z wielkim zaciekawieniem Roger i Edzio Raczyńscy, późniejsi polscy dyplomaci.

Mimo 125- letnich zaborów, polscy artyści szkolili się w szkołach artystycznych na ziemiach polskich oraz kończyli prestiżowe akademie sztuk pięknych. M.in. do szkoły monachijskiej uczęszczał Jan Matejko, protektor Stanisława Wyspiańskiego. To dzięki Matejce, Wyspiański wyjechał na stypendium do Paryża. Jan Matejko to nasz jedyny malarz, którego dzieło „Zwycięstwo króla Sobieskiego pod Wiedniem” znajduje się w Muzeum Watykańskim.

Wśród arcydzieł polskiego malarstwa zwiedzający znajdą „Babie lato” Józefa Chełmońskiego, Stanisława Wyspiańskiego –„Planty o poranku”, „Mgła”-Ferdynanda Ruszczyca. Eksponaty pochodzą z Zamku Królewskiego na Wawelu, Muzeum Narodowego w Poznaniu, w Warszawie oraz w Toruniu, Zamku Królewskiego w Warszawie oraz z prywatnej kolekcji Tomasza i Sylwii Gardeckich. Bywalcom Polskiej Biblioteki na Wyspie st. Louis w Paryżu znany jest „Husarz w kwiatach” pędzla Leona Wyczółkowskiego, który wzbogacił wystawę.

Ekspozycje zorganizowało Muzeum Narodowe w Warszawie i Instytut Adama Mickiewicza w Polsce w ramach programu sfinansowanego przez Ministerstwo Kultury i Sztuki- Niepodległa 2017-2022. Motto „Przeszłość przyszłości” ze świątyni Sybilli w Puławach, pierwszej polskiej placówki muzealnej stworzonej przez Izabellę Czartoryską idealnie pasuje do ekspozycji polskiej sztuki poza granicami kraju.

Muzeum Louvre -Lens, oddalone o 200 km od Paryża, znajduje się na skrzyżowaniu dróg do Wielkiej Brytanii, Belgii, Luksemburga i Holandii. Z myślą o zwiedzających eksponaty podpisane są w 3 językach. W oszklonym pawilonie obok równolegle eksponowana jest wystawa fotograficzna Kasimira Zgoreckiego, 1904-1980. Zgorecki, syn polskiego emigranta uwiecznił życie codzienne Polaków pracujących w północnej Francji. Dzięki pomocy Frédéric Lefever, również fotografa, a prywatnie męża wnuczki Zgoreckiego mamy szansę zobaczyć niebywały dokument fotograficzny świadczący o naszym wkładzie w rozwój tego regionu, potocznie zwanego krajem Ch’ti.