Aleksander Kucharski – (przed)ostatni malarz Marii Antoniny

Alexander Kucharski, fot. wikimedia (domena publiczna)

Polski malarz Antoni Kucharski przez niektórych nazywany jest „ostatnim malarzem Marii Antoniny”. To on wykonał kilka portretów królowej przebywającej już w rewolucyjnym więzieniu. Faktem jest, że Jacques-Louis David jest autorem szkicu królowej zmierzającej na szafot, więc raczej jemu przysługuje miano ostatniego portrecisty. Tak czy inaczej warto poznać spuściznę Antoniego Kucharskiego. W tym miesiącu, 5 listopada, minęło 205 lat od jego śmierci.

Antoni Kucharski przyszedł na świat 18 marca 1741 r. w Warszawie. Jako nastolatek służył na dworze króla Stanisława Augusta Poniatowskiego. Malarstwa uczył go nie byle kto, bo wielki Marcello Bacciarelli, kojarzony m.in. z portretem koronacyjnym ostatniego monarchy Polski. Król Stanisław August zaoferował młodemu Kucharskiemu stypendium, dzięki któremu wyjechał na dalsze studia do Paryża, gdzie pobierał nauki w latach 1760-1769. Tam jego nauczycielami byli Joseph-Marie Viena i Carle van Loo w Akademii Królewskiej. We Francji tworzył jako Alexander Kucharsky lub Alexandre Couaski.

Kucharski szczególnie pasjonował się malarstwem portretowym, a nie historycznym, które było bliższe sercu Poniatowskiego. Z tej przyczyny Antoni stracił stypendium królewskie.

Lata 1776–1778 to okres pracy Kucharskiego na dworze księcia de Condé. Jego klientami byli przedstawiciele również innych francuskich rodów szlacheckich i polscy magnaci, a tych we Francji nie brakowało ze względu na Polkę na francuskim tronie – Marię Leszczyńską.

W 1789 r. Antoni Kucharski został mianowany nadwornym malarzem królowej Marii Antoniny. Spod jego pędzla wyszły portrety nie tylko królowej, ale także innych członków rodziny królewskiej. Najbardziej znane są te powstałe przed lub tuż po wybuchu rewolucji francuskiej – w więzieniach Temple lub Conciergerie. To właśnie z tego czasu pochodzi słynny portret królowej we wdowim stroju w więzieniu w 1793 r.

Polski malarz we Francji zmarł 5 listopada 1819 r. w Paryżu, do końca wierny monarchii. Już jako starszy człowiek zamieszkał w Sainte-Périne pod Paryżem, w miejscu podarowanym mu przez Ludwika XVIII.

 

Podstawowe źródło informacji: B. Stettner-Stefańska, “Paryż po polsku”, GOLDRUK 2008, s. 44-45; Wikimedia

 

czytaj też:

Otwarcie katedry Notre Dame ważne dla Polaków >>>