Mistrzostwa Europy w piłce nożnej – ciekawostki historyczne

fot. pixabay.com

Rozrysowanie taktyki na piasku czy 130-tysięczny tłum oglądający mecz na stadionie – to niektóre ciekawostki z ponad 60-letniej historii piłkarskich mistrzostw Europy, przypomniane przez UEFA. Kolejna edycja rozpocznie się w piątek w Monachium, a gospodarzem będą Niemcy. Polska w grupie zagra z Holandią, Austrią i Francją.

Ciekawostki z historii piłkarskich mistrzostw Europy:

Pierwszy w historii finał mistrzostw Europy, w którym ZSRR pokonał Jugosławię 2:1 po dogrywce, poprowadził angielski sędzia Arthur Ellis. Spotkanie odbyło się na Parc des Princes w Paryżu. Prawie równo cztery lata wcześniej rozegrano na tym samym obiekcie po raz pierwszy finał klubowego Pucharu Europy, a arbitrem głównym był… Ellis.

*

Przed finałem w 1964 roku, w którym gospodarze – Hiszpanie – pokonali ZSRR 2:1, trener drużyny z Półwyspu Iberyjskiego Jose Villalonga kreślił strategię na „boisku” naszkicowanym na piasku. Ułożył na nim kamienie, które symbolizowały jego piłkarzy, a za rywali posłużyły mu szyszki. „Kamienie są twardsze” – uzasadnił.

*

Rekord frekwencji ME padł w 1968 roku, gdy Szkocja grała z Anglią. Na stadion Hampden Park w Glasgow przyszło 130 711 kibiców, co ze względu na obecne przepisy bezpieczeństwa zapewne długo pozostanie historycznym rezultatem.

*

Najczęściej w konkursie rzutów karnych uczestniczyły Włochy – aż siedmiokrotnie, ale uwagę przykuwa statystyka Czechów. Reprezentanci tego kraju (wcześniej Czechosłowacji) przy trzech okazjach wykonali łącznie 20 „jedenastek” i nie zmarnowali ani jednej. Do być może najsłynniejszej serii doszło w finale ME w 1976 roku, kiedy Czechosłowacja pokonała RFN 5-3. Decydującego o zwycięstwie gola zdobył Antonin Panenka. Dokonał tego w charakterystyczny, według niektórych nawet bezczelny sposób – „podcinką”, którą wielu piłkarzy kopiuje do dziś. Tak zdobytą bramkę z 11 metrów wciąż nazywa się „karnym a’la Panenka”.

*

Dziś trudno wyobrazić sobie, aby w najważniejszych turniejach piłkarskich zawodnicy mieli na koszulkach tylko numery, ale pomysł nadrukowania na nich nazwisk powstał stosunkowo niedawno. Pierwszy raz wdrożono go w finałowym turnieju ME w 1992 roku.

*

Gdy w 2000 roku Anglia wygrała z Niemcami 1:0 w fazie grupowej ME, był to jej pierwszy triumf nad tym rywalem w meczu o stawkę od 34 lat. Poprzednio pokonała reprezentację RFN w finale mistrzostw świata w 1966 roku. Co ciekawe, z tej grupy Euro 2000 nie wyszła wówczas żadna z tych ekip – musiały uznać wyższość Portugalii i Rumunii.

*

Trener triumfatorów Euro 2012 w Polsce i na Ukrainie Vicente del Bosque został pierwszym w historii szkoleniowcem, który wywalczył trofeum za zwycięstwo w ME, MŚ oraz w Pucharze Europy. Te sukcesy osiągnął z reprezentacją Hiszpanii (2010 i 2012) oraz z Realem Madryt (2000 i 2002).

Euro-rekordy

Reprezentacja Niemiec najczęściej występowała w turnieju finałowym piłkarskich mistrzostw Europy. Nadchodząca edycja będzie jej 14. W dodatku z trzema triumfami w dorobku otwiera listę najbardziej utytułowanych zespołów w historii tej imprezy. Tyle samo razy trofeum wzniosła Hiszpania.

Najwięcej spotkań – 25 – rozegrał w turniejach finałowych Cristiano Ronaldo. Portugalczyk zdobył też najwięcej bramek – 14.

W nadchodzącym turnieju Ronaldo może zostać liderem kolejnej klasyfikacji. Jeśli 39-latek zdobędzie bramkę, to zostanie najstarszym strzelcem w historii ME. Obecnym jest Austriak Ivica Vastic, który w 2008 roku, mając 38 lat i 257 dni, trafił do siatki w meczu z Polską (1:1).

Najwięcej bramek w jednym meczu, dziewięć, kibice oglądali w… pierwszym spotkaniu w historii turniejów finałowych ME – w 1960 roku Jugosławia pokonała Francję 5:4.

Najszybciej na listę strzelców wpisał się Rosjanin Dmitrij Kiriczenko. Uczynił to po 68 sekundach spotkania z Grecją w 2004 roku.

Najwięcej tytułów:
3 – Hiszpania – 1964, 2008, 2012
Niemcy – 1972 i 1980 (RFN), 1996

Najwięcej przegranych finałów:
3 – Niemcy (RFN)
ZSSR

Finał z największą liczbą bramek:
Hiszpania – Włochy 4:0 (2012), Czechosłowacja – RFN 2:2 (1978)

Mecz z największą liczbą bramek:
Jugosławia – Francja 5:4 (półfinał, 1960)

Najwięcej bramek jednego zespołu:
14 w 5 meczach – Francja (1984)

Najmniej straconych bramek przez jeden zespół:
1 w 6 meczach – Hiszpania (2012)
1 w 4 meczach – Włochy (1980)
1 w 3 meczach – Norwegia (2000)

Najszybciej zdobyta bramka:
68. sekunda – Dmitrij Kiriczenko, Rosja – Grecja (2004)

Najlepszy strzelec w jednym turnieju:
Michel Platini (Francja) – 9 bramek (1984)

Najlepsi strzelcy w historii:
14 – Cristiano Ronaldo (Portugalia)

Najwięcej rozegranych meczów:
25 – Cristiano Ronaldo (Portugalia)

Najmłodszy piłkarz, który zagrał
Kacper Kozłowski (Polska) – 17 lat i 276 dni

Najstarszy piłkarz, który zagrał
Gabor Kiraly (Węgry) – 40 lat i 86 dni

Najmłodszy strzelec gola
Johan Vonlanthen (Szwajcaria) – 18 lat i 141 dni

Najstarszy strzelec gola
Ivica Vastic (Austria) – 38 lat i 257 dni

Najwięcej razy w finale:
3 – Rainer Bonhof (RFN) – 1972, 1976, 1980

 

źródło: PAP